เมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม 2563 เฟซบุ๊ก ทองย้อย แสงสินชัย ได้โพสต์ข้อความว่า ใช้หนี้พระศาสนากันบ้างหรือยัง

พระเดชพระคุณรูปหนึ่งซึ่งเป็น “คีย์แมน” หรือบุคคลคุณภาพในการบริหารการศึกษาทางพระศาสนา ท่านเล่าถึงสำนักเรียนบาลีที่ท่านเคยไปเล่าเรียนศึกษาสมัยเป็นสามเณร เป็นสำนักเรียนที่คึกคักที่สุด ด้วยฝีมือการบริหารจัดการชั้นเซียนเหยียบเมฆของ “หลวงพ่อ”

พอสิ้นบุญหลวงพ่อ ก็สิ้นบุญของสำนักเรียน ทุกวันนี้สำนักเรียนแห่งนั้นร่วงโรยถึงที่สุด ฟังแล้วสะเทือนใจอย่างยิ่ง

สำนักเรียนบาลี-วัดมหาธาตุ ราชบุรี-ที่ผมเคยเรียนก็มีสภาพแบบเดียวกัน ผมเชื่อว่าคงจะเป็นแบบนี้เหมือนกันทั่วประเทศ

สำนักเรียนบาลีเป็นเพียง “กรณีศึกษา” ส่วนหนึ่งเท่านั้น กิจการพระศาสนาด้านต่างๆ ของเรารุ่งเรืองเพราะฝีมือบริหารของตัวบุคคลทั้งสิ้น

พอตัวบุคคลล่วงลับ กิจการนั้นๆ ก็ร่วงโรย

ผมเห็นว่า ความหวังเดียวของพระศาสนาก็คือ-อย่าฝากความหวังของพระศาสนาไว้กับใครคนเดียว ที่ผ่านมาเราบริหารกิจการพระศาสนาด้วยความคิดของบุคคลคนเดียว ต่อไปนี้ถ้าคิดจะรักษาพระศาสนาเราต้องเปลี่ยนวิธีการ จากตัวบุคคลมาบริหารเป็นคณะหรือเป็นองค์กร

คณะหรือองค์กรยั่งยืนกว่าตัวบุคคล แต่ก็เข้ารอยเดิมของทุกปัญหา นั่นคือ ใครล่ะจะเป็นคนลงมือเปลี่ยน ใครล่ะจะเป็นคนเข้าไปขับเคลื่อนผู้มีอำนาจมีตำแหน่งมีหน้าที่ให้ลงมือขับเคลื่อนงานพระศาสนาในแนวทางใหม่-คือฝากความหวังไว้กับคณะหรือองค์กร เราไม่ควรฝากอนาคตของพระศาสนาไว้กับตัวบุคคล แต่แล้วอนาคตของเราก็มาเจอทางตันที่ตัวบุคคลทุกทีไป ผมคิดเรื่องนี้จนอยากจะตกลงใจว่า-แบบนี้ก็ตัวใครตัวมันเถอะ

เอาตัวรอดก่อนดีกว่า
พระศาสนารอด เราก็รอด
พระศาสนาไม่รอด เราก็ยังรอด

ดีกว่าพระศาสนาก็ไม่รอด เราก็ไม่รอด

เก็บบุญใส่ย่าม ประพฤติธรรม ปฏิบัติธรรมไปตามลำพัง

ไม่ทำบาปทั้งปวง
ทำกุศลให้ถึงพร้อม
ทำจิตของตนให้ขาวรอบ

เรียนมาแล้ว
ทำเองเป็นแล้วนี่

การพระศาสนาจะเป็นอย่างไร ไม่ต้องสนใจ

ผมเชื่อว่าชาวพุทธส่วนใหญ่บ้านเราคิดแบบนี้

ผู้บริหารการพระศาสนา ซึ่งมีตำแหน่ง มีหน้าที่ มีทั้งอำนาจ ก็ดูเหมือนจะคิดแบบนี้

ผมเองก็อยากคิดแบบนี้มั่ง แต่มาคิดอีกที – เหมือนคนยืมเงินเขาไปแล้วไม่ใช้คืน

ได้ความรู้ไปจากสำนัก ได้ดีไปจากวัด มีวันนี้ได้ก็เพราะสำนัก ก็เพราะวัด ก็เพราะพระศาสนาแล้วเราใช้หนี้พระศาสนากันบ้างหรือยัง และถ้าคิดจะใช้ ใช้ยังไง?

นาวาเอกทองย้อย แสงสินชัย