เมื่อวันจันทร์ที่ 9 มกราคม 2566 คณะกรรมาธิการการศาสนาศิลปะและวัฒนธรรม สภาผู้แทนราษฎร เดินทางไปศึกษาดูงานติดตามความคืบหน้าการอุปถัมภ์และคุ้มครองพระพุทธศาสนา การพิจารณาศึกษา เรื่องแนวทางการแก้ไขปัญหาที่พักสงฆ์ โคกปราสาท ตั้งอยู่ในเขตโบราณสถานหลุ่งตะเคียน ตำบลหลุ่งตะเคียน อำเภอห้วยแถลง จังหวัดนครราชสีมา นำโดยนายเพชรวรรต วัฒนพงศศิริกุล รองประธานคณะกรรมาธิการ นายทองแดง เบญจะปัก โฆษกคณะกรรมาธิการ นายรองรักษ์ บุญศิริ กรรมาธิการ นายนพดล แก้วสุพัฒน์ อดีตที่ปรึกษาคณะกรรมาธิการ อนุกรรมาธิการด้านพระพุทธศาสนาและศาสนาอื่นๆ อนุกรรมาธิการด้านศิลปะและวัฒนธรรม ที่ปรึกษา และเลขานุการประจำคณะกรรมาธิการ พร้อมทั้งนางภิรมย์ เจริญรุ่ง ผู้บังคับบัญชากลุ่มงานคณะกรรมาธิการการศาสนาศิลปะและวัฒนธรรม สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร ร่วมประชุมกับเจ้าคณะจังหวัดนครราชสีมา พระราชวชิราลังกา (ธรรมยุต) พระฉลวยประธานที่พักสงฆ์โคกปราสาท รองผู้ว่าราชการจังหวัดนครราชสีมา ผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดนครราชสีมา ผู้อำนวยการสำนักศิลปากรที่ 10 นครราชสีมา เจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดนครราชสีมา นายกองค์การบริหารส่วนตำบลหลุ่งตะเคียน รวมทั้งชาวบ้านตัวแทนผู้ร้องเรียน

คณะกรรมาธิการร่วมประชุมรับฟังข้อเท็จจริงและข้อกฎหมาย สรุปประเด็นการร้องเรียน ดังนี้ 1. อ้างว่าที่พักสงฆ์ตั้งอยู่ในเขตพื้นที่โบราณสถาน แต่ที่พักสงฆ์โคกปราสาท อ้างสิทธิ ส.ค.1 ในการสร้างที่พักสงฆ์ในเขตโบราณสถาน 2. ประชาชนในพื้นที่ไม่สามารถเข้าใช้ประโยชน์ในเขตโบราณสถาน 3 ขอคืนพื้นที่ในเขตโบราณสถานให้ประชาชนในพื้นที่ใช้จัดกิจกรรมทางความเชื่อในวันเพ็ญเดือนหกของทุกปี 4. มีการฟ้องร้องดำเนินคดีกับผู้นำท้องถิ่นและประชาชนในพื้นที่ 5. มีการก่อสร้างที่พักสงฆ์โคกปราสาทโดยไม่ขออนุญาตและแจ้งให้พระสงฆ์ผู้ปกครองทราบ

คณะกรรมาธิการได้รับฟังข้อเท็จจริงจากสำนักงานที่ดินว่า บริเวณดังกล่าว นางสม ดอนสว่าง เป็นผู้ถือการครอบครองและใช้ประโยชน์ เป็นที่ดินส.ค.1 จำนวน 3 แปลง มีเนื้อที่ดินติดต่อกันรวมทั้งหมด 48 ไร่ 2 งาน ได้แจ้งไว้เมื่อ พ.ศ.2498 หลังจากครอบครองและทำประโยชน์ตลอดมาจึงได้ไปยื่นคำร้องขอออกโฉนดที่ดิน ได้เดินสำรวจรังวัด เมื่อวันที่ 16 พฤศจิกายน 2565 ได้ที่ดินประมาณ 91 ไร่ 3 งาน มีที่ดินเพิ่มจากคำขอเกิน 20 เปอร์เซ็นต์ จึงต้องรอการพิจารณาของคณะกรรมการพิสูจน์สิทธิก่อน

เจ้าหน้าที่สำนักงานที่ดินชี้แจงว่าที่ดินแปลงดังกล่าวไม่ได้เป็นที่สาธารณะประโยชน์ หรือที่ดินปฏิรูปเพื่อการเกษตรแต่อย่างใด จึงสามารถออกโฉนดได้ ทั้งนี้ ประธานที่พักสงฆ์อนุญาติให้ประชาชนในพื้นที่ขอใช้สถานที่จัดงานกิจกรรมทางความเชื่อในวันเพ็ญเดือนหก ของแต่ละปี โดยจะต้องไม่เข้าไปประพฤติเช่นการดื่มสุรา เล่นการพนัน และส่งเสียงรำคาญแก่ผู้มาปฏิบัติธรรม

เจ้าคณะจังหวัดนครราชสีมา (ธรรมยุต) กล่าวว่า เมื่อมีสิ่งที่มีคุณค่าอยู่ในพื้นที่ พระสงฆ์และชาวบ้าน รวมทั้งผู้นำท้องถิ่นต้องร่วมมือและมีความสามัคคี สร้างความเจริญให้คนรุ่นหลังได้สืบต่อพระพุทธศาสนาและวิถีชุมชนท้องถิ่น ดังนั้น หากชาวบ้านจะจัดกิจกรรมตามที่ขออนุญาตมานั้นให้แจ้งประธานที่พักสงฆ์ เจ้าคณะอำเภอ เจ้าคณะจังหวัด และนายอำเภอ จะได้ให้ความร่วมมือกันอย่างดี

ที่ประชุมเห็นชอบตามที่กล่าวไว้ข้างต้น โดยคณะกรรมาธิการจะนำเรื่องดังกล่าวกลับมาพิจารณาศึกษาในคณะกรรมาธิการอีกครั้งหนึ่ง และมีมติเสนอข้อเสนอแนะให้ผู้ว่าราชการจังหวัดนครราชสีมา อธิบดีกรมศิลปากร เจ้าคณะจังหวัดนครราชสีมา ประธานที่พักสงฆ์โคกปราสาท และผู้ร้องเรียน ทราบต่อไป

ในส่วนของการแจ้งความดำเนินคดีกับผู้บุกรุก คณะกรรมาธิการจะนำกลับมาพิจารณาศึกษาร่วมกับกรมศิลปากรเพื่อหาแนวทางแก้ไขต่อไป