วันที่ 7 กรกฏาคม 2568 ณ วัดถ้ำสุขเกษมสวรรค์ ต.แม่ถอด อ.เถิน จ.ลำปาง  พระธรรมวชิรจินดาภรณ์ ผู้รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดถ้ำสุขเกษมสวรรค์ เจ้าคณะภาค 1-2-3 ธรรมยุต อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหามกุฎราชวิทยาลัย และผู้ช่วยเลขานุการสมเด็จสังฆราช เป็นประธานฝ่ายสงฆ์ ในพิธีเปิดโครงการคืนธรรมชาติสู่ธรรม ในพระสังฆราชูปถัมภ์ปีที่ 8  โดยมี นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ ปลัดกระทรวงมหาดไทยคนที่ 41 ไวยาวัจกรวัดราชบพิธสถิตมหาสีมาราม นายอรรษิษฐ์ สัมพันธรัตน์ ปลัดกระทวงมหาดไทย  นายสุรชัย อจลบุญ อธิบดีกรมป่าไม้ พร้อมด้วยผู้ว่าราชการลำปาง ผู้ว่าราชการจังหวัดอุตรดิตถ์ รองผู้ว่าราชการ ข้าราชการ เจ้าหน้าที่ และประชาชนทั่วไปร่วมพิธีอย่างเนื่องแน่น

นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ กล่าวว่า  โครงการคืนธรรมชาติสู่ธรรม ในพระสังฆราชูปถัมภ์ วัดถ้ำสุขเกษมสวรรค์ ได้ริเริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2561 ต่อเนื่องจนปัจจุบันจัดขึ้นเป็นครั้งที่ 8 แล้ว ตนเองได้เข้ามาสนับสนุนและลงมือทำเองโดยการนำข้าราชการและประชาชนรอบชุมชนวัดร่วมกันปลูกต้นไม้และพัฒนาแหล่งน้ำ ตั้งแต่เป็นอธิบดีกรมพัฒนาชุมชน แม้ตอนเป็นปลัดกระทรวงมหาดไทยก็ได้มาร่วมงานทุกปี ซึ่งปัจจุบันมีความคืบหน้าเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะการเพิ่มขึ้นของแหล่งน้ำและพื้นที่สีเขียว ทำให้ระบบนิเวศของวัดและชุมชนมีความอุดมสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น วัดถ้ำสุขเกษมสวรรค์ จึงเป็นสัปปายะเหมาะสมกับการปฎิบัติธรรมของพระภิกษุสงฆ์ และพุทธศาสนิกชน เป็นอย่างมาก และเนื่องจากพื้นที่ตั้งของวัดตั้งอยู่ภายในเขตป่าไม้ วันนี้ท่านอธิบดีกรมป่าไม้ จึงมอบที่ดินเพิ่มให้วัดดูแลเพิ่มอีก ปัจจุบันวัดจึงมีพื้นที่ป่าที่ต้องดูแลทั้งสิ้น 437 ไร่

สำหรับโครงการคืนธรรมชาติสู่ธรรม ในพระสังฆราชูปถัมภ์ วัดถ้ำสุขเกษมสวรรค์ ต.แม่ถอด อ.เถิน จ.ลำปาง ปัจจุบันขับเคลื่อน 6 กิจกรรม ได้แก่ กิจกรรมที่ 1. บูรณปฏิสังขรณ์อุโบสถไม้สักทอง เพื่อถวายเป็นพระกุศล ในโอกาสเจริญพระชนมายุ 100 พรรษา สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก พุทธศักราช 2570 กิจกรรมที่ 2. ขยายเนื้อที่โครงการ “คืนธรรมชาติสู่ธรรม” ในพระสังฆราชูปถัมภ์ เพื่อสร้างแหล่งน้ำ ทำให้เกิดระบบนิเวศในการบูรณาการอย่างสมบูรณ์ กิจกรรมที่ 3. ปลูกต้นไม้นานาพันธุ์ เพื่อเพิ่มระบบนิเวศของป่าไม้ให้สมบูรณ์ อาทิ ต้นทองกวาว ต้นอินทนิลน้ำ กิจกรรมที่ 4. เจาะน้ำบาดาลและเพิ่มแหล่งน้ำ สร้างป่าเปียก เพื่อความชุ่มชื้นของพื้นที่ในการสร้างระบบนิเวศ กิจกรรมที่ 5. ปรับปรุงฝายน้ำลัน ขุดลอก และทำคันดินเสริม เพื่อความแข็งแรง และกักเก็บน้ำได้ปริมาณมากขึ้น และกิจกรรมที่ 6. ออกหน่วยบริการด้านสาธารณสุขและมอบเครื่องอุปโภคบริโภคแก่ประชาชน