วันที่ 30 พ.ค. 2568 เฟชบุ๊ค พระเมธีวชิโรดม – ว.วชิรเมธี ได้โพสต์การลงนามความร่วมมือระหว่างพระสงฆ์นักวิชาการด้านพระพุทธศาสนาและภาษาบาลีจากประเทศไทยกับภาควิชาเอเชียและตะวันออกกลางศึกษาแห่งมหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด โดยมีรายละเอียดดังนี้ เมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม 2568 เวลา 17.00 น. เวลาท้องถิ่น ที่ห้อง Russell Room,Balliol College มหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด (University of Oxford) ประเทศสหราชอาณาจักร (อังกฤษ)  ภาควิชาเอเชียและตะวันออกกลางศึกษา (Asian and Middle Eastern Studies) แห่งมหาวิทยาลัย Oxford ประเทศอังกฤษ จัดพิธีลงนามความร่วมมือกับท่านว.วชิรเมธี พระนักวิชาการด้านพระพุทธศาสนาและภาษาบาลี ผู้มีชื่อเสียงจากประเทศไทย เพื่อก่อตั้ง  กองทุนวิจัยด้านพระพุทธศาสนาและภาษาบาลีในชื่อ The Vajiramedhi Schollaship in Pali Studies (กองทุนวิจัยด้านพระพุทธศาสนาและภาษาบาลีโดยท่านว.วชิรเมธี) มีเป้าหมายเพื่อสนับสนุนทุนวิจัยระดับปริญญาเอกแก่นักศึกษามหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด ที่ศึกษาและวิจัยด้านพระพุทธศาสนาและภาษาบาลีโดยเฉพาะ ตั้งเป้าปีละ 5-10 ทุน

การลงนามความร่วมมือระหว่างพระสงฆ์นักวิชาการด้านพระพุทธศาสนาและภาษาบาลีจากประเทศไทยกับภาควิชาเอเชียและตะวันออกกลางศึกษาแห่งมหาวิทยาลัยออกซฟอร์ดคราวนี้  นับเป็นหนึ่งในเหตุการณ์ประวัติศาสตร์ด้านพระพุทธศาสนาและภาษาบาลีที่ยังไม่เคยมีมาก่อน โดยเฉพาะอย่างยิ่งก็ในแวดวงการศึกษาพระพุทธศาสนาสายเถรวาท ที่มหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด เปิดสอนมาเป็นเวลายาวนาน กล่าวได้ว่า กองทุนนี้น่าจะเป็นหมุดหมายสำคัญที่จะก่อให้เกิดความเป็นเลิศทางวิชาการในการศึกษาค้นคว้าวิจัยเชิงลึกให้ยิ่งๆ ขึ้นไป ไม่เฉพาะแต่ในสายวรรณกรรมภาษาบาลีเท่านั้น แต่อาจจะต่อยอดสู่การศึกษาพระพุทธศาสนาในมิติอื่นๆ ด้วยอย่างมีนัยสำคัญ

ด้าน ศาสตราจารย์ David Rechter คณบดีแห่งภาควิชาเอเชียและตะวันออกกลางศึกษา ของมหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด ได้เป็นประธานในพิธีลงนามก่อตั้งกองทุนเพื่อการศึกษา ค้นคว้า วิจัย ทางด้านพระพุทธศาสนาและภาษาบาลีสำหรับนักศึกษาระดับปริญญาเอก ภายใต้ความร่วมมือกับมูลนิธิไร่เชิญตะวัน จากประเทศไทย ซึ่งมีท่านว.วชิรเมธี เป็นประธานมูลนิธิ ภายใต้ชื่อกองทุนว่า “The Vajiramedhi Schollaship in Pali Studies” โดยมีศาสตราจารย์ Kate Crosby หัวหน้าภาควิชาด้านพระพุทธศาสนา ภาษาบาลี พร้อมคณาจารย์ ศาสตราจารย์ ด้านพระพุทธศาสนาและภาษาบาลีจากทั่วโลกที่เดินทางมาร่วมสัมนาเชิงปฏิบัติการตลอดสัปดาห์ ณ มหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด ในหัวข้อ “Pali Texts Reading and Research” ระหว่างวันที่ 26-31 พฤษภาคม 2531 ให้เกียรติร่วมเป็นสักขีพยานในพิธีลงนามก่อตั้งกองทุนในครั้งนี้ด้วย

กองทุน The Vajiramedhi Schollaship in Pali Studies นี้ นับว่า เป็นความร่วมมือทางวิชาการระดับโลกระหว่างพระสงฆ์ไทยกับมหาวิทยาลัยชั้นนำของโลกอย่างออกซฟอร์ด ซึ่งน่าจะช่วยส่งเสริมให้การศึกษาพระพุทธศาสนาและภาษาบาลีในโลกตะวันตกมีความเคลื่อนไหวในทางสร้างสรรค์อย่างยั่งยืน และก่อให้เกิดนวัตกรรมทางวิชาการด้านพระพุทธศาสนาในโลกยุคใหม่ ที่ไม่ใช่แค่การศึกษาเพื่อความเป็นเลิศทางวิชาการเพียงอย่างเดียว แต่ควรจะส่งผลถึงการนำเอาพระพุทธศาสนาและภูมิปัญญาแบบพุทธมาเยียวยาปัญหาของโลกในยุคปัจจุบันซึ่งเต็มไปด้วยวิกฤตการณ์มากมายด้วย

พระเมธีวชิโรดม (ท่านว.วชิรเมธี) หนึ่งในผู้ร่วมก่อตั้งกองทุนจากประเทศไทยและยังดำรงตำแหน่งประธานกองทุนนี้อีกด้วยกล่าวว่า  “ความสำเร็จในการก่อตั้งกองทุนนี้ อาตมภาพต้องขอขอบพระคุณและอนุโมทนาท่านศาสตราจารย์ David Rechter คณบดีแห่งภาควิชาเอเชียและตะวันออกกลางศึกษาเป็นอย่างยิ่ง ที่สนับสนุนให้มีการจัดตั้งกองทุนนี้ขึ้นมาและยังเดินทางมาเป็นประธานในพิธีลงนามด้วยตนเองอีกด้วย และบุคคลสำคัญอีกท่านหนึ่งที่จะไม่กล่าวถึงไม่ได้เลยก็คือศาสตราจารย์ Kate Crosby หัวหน้าภาควิชาพระพุทธศาสนาและภาษาบาลี ที่มองเห็นการณ์ไกลอยากให้นักศึกษาได้รับการสนับสนุนทุนวิจัยด้านพระพุทธศาสนา ภาษาบาลี เพื่อสร้างนวัตกรรมทางปัญญาอันจะนำมาซึ่งความเป็นเลิศทางวิชาการทั้งด้านพระพุทธศาสนา ภาษา วรรณกรรม คัมภีร์ และความเคลื่อนไหวใหม่ๆ ในแวดวงวิชาการด้านพระพุทธศาสนาระดับโลกต่อไป”

ศาสตราจารย์ Kate Crosby หัวหน้าภาควิชาเอเชียและตะวันออกกลางได้กล่าวหลังจากพิธีลงนามก่อตั้งกองทุนวิจัยในครั้งนี้ว่า…  “การก่อตั้งทุนวิจัย (The Vajiramedhi Schollaship in Pali Studies) ในครั้งนี้ นับว่าเป็นของขวัญอันเอื้อเฟื้อจากท่านว.วชิรเมธี และมูลนิธิไร่เชิญตะวัน เป็นครั้งแรกที่มีการมอบของขวัญเพื่อสนับสนุนการศึกษาภาษาบาลีที่ University of Oxford นี่เป็นสิ่งที่สำคัญเป็นพิเศษในเวลาที่การศึกษาภาษาบาลีในมหาวิทยาลัยตะวันตกกำลังตกอยู่ในภาวะเสี่ยง ซึ่งส่งผลกระทบต่อการเป็นตัวแทนของประวัติศาสตร์อันรุ่มรวยของเถรวาทในระดับโลก..”

ที่มหาวิทยาลัย Oxford เรามีประวัติศาสตร์อันยาวนานของการศึกษาพุทธศาสนาและภาษาบาลี ย้อนกลับไปถึงช่วงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 19 สมาชิกของราชวงศ์ไทยได้มาศึกษาด้านเอเชียศึกษาที่นี่ รวมถึงที่ Balliol College ซึ่งเป็นสถานที่ที่เรากำลังลงนามในข้อตกลงของขวัญฉบับนี้ ของขวัญนี้เป็นการสืบสานความสัมพันธ์และความร่วมมืออันน่าภาคภูมิใจ ของขวัญอันเอื้อเฟื้อนี้จะช่วยสนับสนุนทุนการศึกษา ทำให้นักศึกษาที่มีความสามารถสามารถศึกษาภาษาบาลีที่นี่ได้ โดยไม่ขึ้นอยู่กับสถานะทางการเงินของพวกเขา

ของขวัญนี้ยังจะสนับสนุนกิจกรรมในด้านภาษาบาลีและการศึกษาพุทธศาสนาในบริบทของสิ่งแวดล้อม เช่น โครงการอบรมบาลีแบบเข้มข้นระดับนานาชาติที่เรากำลังจัดขึ้นในสัปดาห์นี้ ซึ่งได้เชิญผู้เชี่ยวชาญจากหลากหลายสาขาของวรรณกรรมบาลีมาร่วมแบ่งปันความรู้ เพื่อเสริมสร้างนักวิชาการบาลีรุ่นใหม่ให้เข้มแข็ง”