นักวิชาการรัฐศาสตร์ ม.รังสิต เผยข้อมูลผู้ตอบแบบสอบถามเกี่ยวกับ “ศาสนา” พบ ‘ทั้งประเทศ’ ระบุ ‘ไม่มีศาสนา’ 2% ขณะที่ Gen Z มัธยมปลาย 6.6% Gen Z มหาวิทยาลัย 9% ชี้คนไทยทั่วประเทศระบุว่าไม่มีศาสนาสูงกว่าข้อมูลของสำนักงานสถิติแห่งชาติ และมีแนวโน้มว่าคน Gen Z ระบุว่าไม่มีศาสนามากกว่าที่เราเคยรับรู้กัน

วันที่ 4 มี.ค.2567 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เมื่อวันที่ 25 ก.พ.ที่ผ่านมา ธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์ รองศาสตราจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์ และผู้อำนวยการหลักสูตรปริญญาโทรัฐศาสตรมหาบัณฑิต คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต โพสต์รายงานวิจัยผ่าน เฟซบุ๊ก ‘ธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์’ โดยระบุว่า คำถามข้อมูลผู้ตอบแบบสอบถามเกี่ยวกับ “ศาสนา”

ผลการวิจัยพบว่า

คนไทยทั้งประเทศ (18 ปีขึ้นไป: 4,559 คน) ระบุว่า ไม่มีศาสนา ร้อยละ 2.0

Gen Z ทั้งประเทศ (อายุ 18-26 ปี: 1,047 คน) ระบุว่า ไม่มีศาสนา ร้อยละ 5.50

Gen Z มัธยมปลาย (อายุ 15-19 ปี: กรุงเทพและปริมณฑล: 503 คน) ระบุว่า ไม่มีศาสนา ร้อยละ 6.60

Gen Z มหาวิทยาลัย (อายุ 18-26 ปี: 490 คน) ระบุว่า ไม่มีศาสนา ร้อยละ 9.0

ธำรงศักดิ์ อธิบายด้วยว่า ประเทศต่างๆ ในโลกยอมรับความหลากหลายทางเชื้อชาติและศาสนามากขึ้น ดังนั้น ในการสำรวจข้อมูลประชากร หรือแม้แต่ในการเก็บข้อมูลส่วนบุคคล จึงมีช่องให้ติ๊ก “ไม่มีศาสนา” หรือ “ไม่เกี่ยวข้องกับศาสนาใด” (no religion, non-religious, unaffiliated) ทั้งนี้ เพื่อยอมรับอัตลักษณ์ของแต่ละคน เสรีภาพทางศาสนา และเป็นข้อมูลสำคัญในการคาดการด้านการตลาด เศรษฐกิจ สังคมและการเมือง

ข้อมูลของ The World Factbook เมื่อปี 2563 ประมาณว่าประชากรในโลก เป็นศาสนาคริสต์ ร้อยละ 31.1 มุสลิม ร้อยละ 24.9 ฮินดู ร้อยละ 15.2 พุทธ ร้อยละ 6.6 ศาสนาท้องถิ่น ร้อยละ 5.6 ไม่มีศาสนา ร้อยละ 15.6 ที่เหลือเป็นศาสนาอื่น ๆ

อังกฤษ มีการสำรวจข้อมูลศาสนาของประชากรปี 2564 พบว่า ผู้ตอบไม่มีศาสนาเพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะคนอายุตั้งแต่ 40 ปีลงมา และผู้ตอบว่าเป็นคริสต์มีน้อยลง ประชากรทั้งอังกฤษมี 56.49 ล้านคน เป็นคริสต์ ร้อยละ 46.3 ไม่มีศาสนา ร้อยละ 36.7 มุสลิม ร้อยละ 6.7 ฮินดู ร้อยละ 1.8 ที่เหลือเป็นศาสนาอื่นๆ

สหรัฐอเมริกา ประชากร 339.66 ล้านคน เป็นคริสต์ ร้อยละ 68.2 ยิว ร้อยละ 3.5 มุสลิม ร้อยละ 0.9 ฮินดูและพุทธ ร้อยละ 0.7 ไม่มีศาสนา ร้อยละ 22.8 ที่เหลือเป็นศาสนาอื่นๆ

จีน ประชากร 1,413.14 ล้านคน ศาสนาพื้นเมือง ร้อยละ 21.9 พุทธ ร้อยละ 18.2 คริสต์ ร้อยละ 5.1 มุสลิม ร้อยละ 1.8 ไม่มีศาสนา ร้อยละ 52.1 ที่เหลือเป็นศาสนาอื่นๆ

สิงคโปร์ ประชากร 5.97 ล้านคน เป็นพุทธ ร้อยละ 31.1 คริสต์ ร้อยละ 18.9 มุสลิม ร้อยละ 15.6 เต๋า ร้อยละ 8.8 ฮินดู ร้อยละ 5 อื่นๆ ร้อยละ 0.6 ไม่มีศาสนา ร้อยละ 20

ไทย ปี 2554 สำนักงานสถิติแห่งชาติ ระบุว่าคนไทยอายุ 13 ปีขึ้นไป เป็นพุทธ ร้อยละ 94.6 อิสลาม/มุสลิม ร้อยละ 4.6 คริสต์ ร้อยละ 0.7 ศาสนาอื่นๆ และไม่มีศาสนา ร้อยละ 0.1

จากการเก็บข้อมูลแบบสอบถามของผู้วิจัย (2566-2567) ชี้ว่า คนไทยทั่วประเทศระบุว่าไม่มีศาสนาสูงกว่าข้อมูลของสำนักงานสถิติแห่งชาติ และมีแนวโน้มว่าคน Gen Z ระบุว่าไม่มีศาสนามากกว่าที่เราเคยรับรู้กัน

คนไทยทั่วประเทศที่ระบุไม่มีศาสนาร้อยละ 2 นั้น ก็คิดเป็นประชากรราว 1.3 ล้านคน

คน Gen Z ระดับมหาวิทยาลัย ระบุว่าไม่มีศาสนาร้อยละ 9 ก็คิดเป็นประชากรราว 1.3 แสนคน

หมายเหตุ : คำว่า “ไม่มีศาสนา” หรือ “ไม่เกี่ยวข้องกับศาสนาใด” ไม่ได้หมายถึงการไม่มีความเชื่อความศรัทธาในแนวคิดใด ไม่ใช่ไม่มีค่านิยม จริยธรรม คุณธรรม และประเพณีทางสังคม แต่หมายถึงการไม่ได้ระบุตัวตนว่าตนได้สังกัดในศาสนาใดศาสนาหนึ่งเพียงเท่านั้น

ข้อมูลพื้นฐาน

คนไทยทั่วประเทศ เก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 6-17 เมษายน 2566

Gen Z ทั่วประเทศ เก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 14-25 มีนาคม 2566

Gen Z มหาวิทยาลัย เก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 13-15 กันยายน 2566

Gen Z มัธยมปลาย ในเขตกรุงเทพฯและจังหวัดปริมณฑล สมุทรปราการ นครปฐม ปทุมธานี นนทบุรี สมุทรสาคร รวม 6 จังหวัด เก็บข้อมูลระหว่าง 13 พฤศจิกายน ถึง 1 ธันวาคม 2566

ที่มา : ประชาไท