“ปฎิรูปคณะสงฆ์” ปี’65 เพื่อการสร้างสังฆะ จาก ศ.ดร.พระมหาบุญเลิศ ช่วยธานี วันที่ 3 ม.ค. 64 ศ.ดร.พระมหาบุญเลิศ ช่วยธานี รองผู้อำนวยการฝ่ายบริหาร มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์พุทธปัญญาศรีทวารวดี ได้โพสต์เฟชบุ๊ค เรื่อง “ข้อเสนอเพื่อการสร้างสังฆะ” ความว่า มีคนขอให้ออกรายการคุยเรื่องการปฏิรูปคณะสงฆ์ ว่าผมมีข้อเสนออย่างไร ผมว่าถ้าออกรายการพูดตามธงที่เขาตั้งไว้ทุกอย่างก็ Happy แต่ถ้าไม่ได้เป็นอย่างที่จะถูกคอถูกใจเขามันก็จะกร่อย เป็นอันว่าขอโบกมือบ๊าย บ่าย แต่ขอให้มาติดตามข้อมูลในเฟสแล้วกัน ผมก็คงพูดได้ในแบบฉบับของนักวิชาการนั่นแหละ ไม่อยากพูดอะไรที่มันเกินเลยความจริงที่จะเป็นไปได้ พูดก็ต้องพูดที่พอจะเป็นไปได้ มันจึงจะทำให้พอเห็นภาพการเปลี่ยนแปลงจากสิ่งที่เป็นไปสู่สิ่งที่อยากให้เป็นได้ ..ผมเริ่มต้นด้วยคำถามที่ว่า องค์กรสงฆ์มีขนาดใหญ่โต จึงมีความจำเป็นที่จะต้องมีกฎหมายเพื่อจัดระเบียบโดยวางระบบให้อำนาจรวมศูนย์ไว้ที่เดียวหรือไม่… …ผมคิดว่า การจัดระเบียบด้วยกฎหมายที่เน้นอำนาจรวมศูนย์ เหมาะสมกับองค์กรทั่วๆไป ที่วางหลักการก่อกำเนิดและการดำรงอยู่ให้เป็นระบบ ดังเช่น ระบบราชการ ..แต่ระบบกฎหมายเป็นระบบที่ขัดแย้งกับสถานะขององค์กรสงฆ์ที่มุ่งเน้นความผูกพันในรูปแบบ “สังฆะ” ซึ่งน่าจะเรียกว่าชุมชนมากกว่า องค์กร ด้วยซ้ำ ความผูกพันที่กล่าวมาวางอยู่บนพื้นฐานของพระวินัยที่พระพุทธองค์ทรงบัญญัติเอาไว้ ความขัดแย้งต่ออุดมการณ์การก่อเกิดคณะสงฆ์ จึงส่งผลให้เกิดลัทธิ นิกาย กลุ่มก้อน เครือข่ายศรัทธาที่กระจัดกระจายกันไป ต่างกลุ่มต่างดัดแปลงศาสนธรรมมาปลูกศรัทธาสาวก กลุ่มก้อนคนคอเดียวกันจนกลายเป็นพระพุทธศาสนาหลากสายพันธุ์ ธรรมะข้อเดียวตีความกันไปจนหาความเป็นเอกภาพไม่ได้ เมื่อโลกเปลี่ยนเร็วขึ้น ในขณะที่อุดมการณ์ความเป็นเสรีชน กลายเป็นศาสนาใหม่ที่ปลุกผู้คนไม่ให้กลัวต่ออำนาจที่ถูกตีกรอบโดยรัฐในนามของกฎหมาย แดนสนธยาที่เคยรักษาอำนาจคนชั้นนำบางกลุ่มจางหายไป เราก็เห็นภาพชัดว่า องค์กรสงฆ์ก็ซวนเซเช่นกัน เพราะอำนาจการปกครองโดยกฎหมายไม่ใช่หลักประกันความเข้มแข็งขององค์กรสงฆ์ได้อีก มีพระสงฆ์บางกลุ่มเปลี่ยนท่าทีถอยห่างจากอำนาจ ผมเชื่อว่านี่เป็นผลมาจากความไม่ลงตัวของการนำกฎหมายมาปกครององค์กรสงฆ์ที่มีระบบแบบแผนคือพระวินัยยึดเป็นหลักในการจัดระเบียบอยู่แล้ว ผมคิดว่า คุณลักษณะขององค์กรที่ต้องใช้กฎหมายเป็นเครื่องมือในการจัดระเบียบ คือ 1.ไม่มีกฎใดเป็นสากลในการจัดระเบียบองค์กร 2.ต้องการให้การใช้อำนาจมีความชอบธรรม 3.เป็นองค์กรที่ถูกออกแบบและวางระบบให้อยู่รอดได้อย่างยั่งยืน แต่สถาบันสงฆ์อยู่ตรงข้ามกับคุณลักษณะ 3 ประการดังกล่าวนั้น 1.สถาบันสงฆ์มีกฎเป็นสากลในการจัดระเบียบอยู่แล้ว คือ พระวินัย กฎหมายสามารถเข้ามาเป็นส่วนเสริมไม่ใช่เข้ามาสวมทับและทำให้วินัยถูกลดระดับความสำคัญลง ที่ผ่านมาเกิดความสับสนมากเมื่อเกิดกรณีพระสงฆ์กระทำความผิด แทนที่จะยกวินัยขึ้นว่าก่อน กลับเอากฎหมายมาดำเนินการก่อน เมื่อหาความผิดไม่เจอจึงย้อนกลับมาตั้งคำถามต่อบทลงโทษในทางพระวินัย 2.การใช้อำนาจในทางคณะสงฆ์มีหลักการทางพระวินัยที่จัดวางไว้เป็นระบบอยู่แล้ว อำนาจในทางพระวินัยไม่ได้มีเพื่อจัดลำดับให้คนอยู่เหนือคนเหมือนกฎหมาย แต่เป็นไปด้วยความเคารพต่อทุกคน ถึงแม้พระวินัยจะมีลำดับขั้นของความหนักเบาตามแต่กรณี และหากเหลือวิสัยที่พระวินัยจะก้าวเข้าไปจัดการได้ ก็จะเป็นหน้าที่ของกฎหมายบ้านเมืองตามหลักการ “ราชูนัง อนุวัตติตุง” 3.สถาบันสงฆ์ไม่ใช่องค์กรใหม่ที่ถูกออกแบบขึ้นโดยกฎหมายฉบับใดฉบับหนึ่ง แต่เกิดขึ้นมาตั้งแต่ยุคพุทธกาล มีพระวินัยเป็นฐานรองรับ แต่เมื่อกฎหมายเข้ามา หน้าตาการปกครองคณะสงฆ์จึงมีลักษณะเป็น Hybrid ลูกผสม เปรียบเหมือนต้นไม้ที่ถูกตัดลำต้นส่วนบนออกแล้วนำลำต้นไม้พันธุ์อื่นมาสวมต่อ ยังไงก็เติบโต แต่ไม่งดงาม ความเห็นส่วนตัวผม จึงอยากเสนอให้ปี 2565 เป็นปีที่ ควรต้องกลับมาทบทวนเพื่อการ ปฏิรูปคณะสงฆ์ โดยมีเป้าหมาย 1.เพิ่มบทบาทของพระธรรมวินัย ลดบทบาทของกฎหมายที่มีอยู่ ถามว่าทำอย่างไร คงต้องพูดกันอีกยาว แต่ทำได้จริง เริ่มต้นง่ายๆ ด้วยการที่พระผู้ปกครองมีความมั่นใจที่จะใช้อำนาจตามพระธรรมวินัยตัดสินวินิจฉัยหรือหยิบยื่นความเป็นธรรมให้พระสงฆ์ด้วยกันเอง 2.จัดระบบความสัมพันธ์ในสถาบันสงฆ์ไม่ว่าจะเป็นพระสงฆ์สายปกครอง สายป่า สายวิชาการ สายบ้าน สายเผยแผ่ สายพัฒนา ให้เป็นอันหนึ่งอันเดียว ความแตกต่างในวิถีปฏิบัติมาก จะทำให้เกิดกลุ่มมาก เมื่อเกิดกลุ่มมาก จะทำให้ความเข้มแข็งน้อย จำนวนผู้ชม : 489 Leave a ReplyFacebook Comments More Articles By the same author “กรมศิลป์-วัด-กมธ.ศาสนาฯ” เปิดมิติใหม่จับเข่าคุยกัน 3 ฝ่าย “บูรณะวัดอย่างยั่งยืน” อุทัย มณี ส.ค. 19, 2020 เมื่อวันที่ 18 ส.ค. 2563 ที่ผ่านมา ที่ วัดอัปสรสวรรค์วรวิหาร เขตภาษีเจริญ… โยมใส่บาตรหน้ากาก ช่วยพระเณรเมืองกรุงผจญธุลีภัย อุทัย มณี ม.ค. 31, 2019 วันที่ 31 ม.ค.ผู้สื่อข่าวรายงานว่า พระภิกษุ สามเณร ที่จำอยู่ตามวัดในพื้นที่กรุงเทพมหานคร… ‘ปิยบุตร’ เทศน์กัณฑ์ ‘อริยสัจ4’ ชี้รธน.60คือ’สมุทัย’ทำคนไทยทุกข์ อุทัย มณี ก.ย. 08, 2019 'ปิยบุตร' เทศน์กัณฑ์ 'อริยสัจ4' ชี้รธน.60คือ'สมุทัย'ทำคนไทยทุกข์… สารคดี นิกายมหาเย็น จากนิกายมอญ สู่ธรรมยุติกนิกาย ก่อนกลับเผยแผ่กลับสู่เมืองมอญอีกครั้ง อุทัย มณี ม.ค. 09, 2021 วันนี้เวปไซต์เดอะบุ๊ดขอเสนอสารคดี “นิกายมหาเย็น” หรือในประเทศไทยคือ… แม่พระชาวมหาจุฬา: คุณหญิงสมปอง- นพ.รัศมี วรรณิสสร อุทัย มณี ส.ค. 26, 2020 เมื่อช่วงบ่ายวันนี้ ( 26 ส.ค.63 ) คุณหญิงสมปอง- นพ.รัศมี วรรณิสสร… ในหลวง – พระราชินี เสด็จฯ บำเพ็ญพระราชกุศลในการพระราชพิธีสงกรานต์ อุทัย มณี เม.ย. 15, 2024 วันนี้ (๑๕ เม.ย. ๒๕๖๗) เวลา ๑๐.๒๐ น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว… ธรรมกายมอบเรือท้องแบนถุงยังชีพ ช่วยผู้ประสบอุทกภัยอุบลราชธานี อุทัย มณี ก.ย. 18, 2019 วันที่ 18 กันยายน 2562 พระครูสมุห์สนิทวงศ์ วุฑฺฒิวํโส ผู้อำนวยการสำนักสื่อสารองค์กร… รัฐบาลไทย-จีน ซักซ้อมพิธีอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุ (พระเขี้ยวแก้ว) จากกองบิน ๖ ไปยังท้องสนามหลวง อุทัย มณี พ.ย. 27, 2024 วันที่ ๒๗ พฤศจิกายน ๒๕๖๗ เวลา ๑๑.๐๐ น. นางยุพา ทวีวัฒนะกิจบวร… ธนาคารน้ำพระธรรม! ตามศาสตร์พระราชา อุทัย มณี เม.ย. 30, 2020 วันที่ 30 เม.ย. 2563 เพจ"พระเมธีธรรมาจารย์ - เจ้าคุณประสาร" ได้โพสต์ข้อความว่า… Related Articles From the same category พระเข้าอบรมพระธรรมทูตสายต่างประเทศ ร่วมปลูกต้นไม้ที่เขาค้อตามศาสตร์พระราชา หวังคนไทยพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน เมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2565 เวลา 09.09 น. พระโสภณวชิราภรณ์,ดร. อัคคมหาบัณฑิต… กมธ.ติดตามงบฯสภาฯจัดสัมมนา จัดทำงบฯส่งเสริมพระพุทธศาสนา และพัฒนาบุคลากรสกลนครประจำปี 2566 วันอาทิตย์ที่ 14 มกราคม 2566 เวลา 13.00 น. ที่วัดพระธาตุเชิงชุมวรวิหาร… สถาบันพระปกเกล้ามุ่งเสริมธรรม! นิมนต์’อธิการบดี มจร’ บรรยาย ‘จริยธรรมและจรรยาบรรณของผู้บริหาร’ วันที่ 22 มิถุนายน 2562 เวลา 13:00 น. พระราชปริยัติกวี, ศ.ดร. อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย(มจร)… สมณศักดิ์กับความเป็น “พระภิกษุ” ช่วงนี้สังคมสงฆ์ดูอาจจะ “ครึกครื้น” อยู่พอสมควร หลังจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าพระราชทาน “สัญญาบัตรพัดยศ” แด่พระสงฆ์มาอย่างต่อเนื่อง… ‘สมเด็จพระสังฆราช’ประทานพรวันสงกรานต์ 2562 วันที่ 12 เม.ย. 62 เนื่องในวาระโอกาสวันขึ้นปีใหม่ไทย วันสงกรานต์…
Leave a Reply