“ปฎิรูปคณะสงฆ์” ปี’65 เพื่อการสร้างสังฆะ จาก ศ.ดร.พระมหาบุญเลิศ ช่วยธานี วันที่ 3 ม.ค. 64 ศ.ดร.พระมหาบุญเลิศ ช่วยธานี รองผู้อำนวยการฝ่ายบริหาร มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์พุทธปัญญาศรีทวารวดี ได้โพสต์เฟชบุ๊ค เรื่อง “ข้อเสนอเพื่อการสร้างสังฆะ” ความว่า มีคนขอให้ออกรายการคุยเรื่องการปฏิรูปคณะสงฆ์ ว่าผมมีข้อเสนออย่างไร ผมว่าถ้าออกรายการพูดตามธงที่เขาตั้งไว้ทุกอย่างก็ Happy แต่ถ้าไม่ได้เป็นอย่างที่จะถูกคอถูกใจเขามันก็จะกร่อย เป็นอันว่าขอโบกมือบ๊าย บ่าย แต่ขอให้มาติดตามข้อมูลในเฟสแล้วกัน ผมก็คงพูดได้ในแบบฉบับของนักวิชาการนั่นแหละ ไม่อยากพูดอะไรที่มันเกินเลยความจริงที่จะเป็นไปได้ พูดก็ต้องพูดที่พอจะเป็นไปได้ มันจึงจะทำให้พอเห็นภาพการเปลี่ยนแปลงจากสิ่งที่เป็นไปสู่สิ่งที่อยากให้เป็นได้ ..ผมเริ่มต้นด้วยคำถามที่ว่า องค์กรสงฆ์มีขนาดใหญ่โต จึงมีความจำเป็นที่จะต้องมีกฎหมายเพื่อจัดระเบียบโดยวางระบบให้อำนาจรวมศูนย์ไว้ที่เดียวหรือไม่… …ผมคิดว่า การจัดระเบียบด้วยกฎหมายที่เน้นอำนาจรวมศูนย์ เหมาะสมกับองค์กรทั่วๆไป ที่วางหลักการก่อกำเนิดและการดำรงอยู่ให้เป็นระบบ ดังเช่น ระบบราชการ ..แต่ระบบกฎหมายเป็นระบบที่ขัดแย้งกับสถานะขององค์กรสงฆ์ที่มุ่งเน้นความผูกพันในรูปแบบ “สังฆะ” ซึ่งน่าจะเรียกว่าชุมชนมากกว่า องค์กร ด้วยซ้ำ ความผูกพันที่กล่าวมาวางอยู่บนพื้นฐานของพระวินัยที่พระพุทธองค์ทรงบัญญัติเอาไว้ ความขัดแย้งต่ออุดมการณ์การก่อเกิดคณะสงฆ์ จึงส่งผลให้เกิดลัทธิ นิกาย กลุ่มก้อน เครือข่ายศรัทธาที่กระจัดกระจายกันไป ต่างกลุ่มต่างดัดแปลงศาสนธรรมมาปลูกศรัทธาสาวก กลุ่มก้อนคนคอเดียวกันจนกลายเป็นพระพุทธศาสนาหลากสายพันธุ์ ธรรมะข้อเดียวตีความกันไปจนหาความเป็นเอกภาพไม่ได้ เมื่อโลกเปลี่ยนเร็วขึ้น ในขณะที่อุดมการณ์ความเป็นเสรีชน กลายเป็นศาสนาใหม่ที่ปลุกผู้คนไม่ให้กลัวต่ออำนาจที่ถูกตีกรอบโดยรัฐในนามของกฎหมาย แดนสนธยาที่เคยรักษาอำนาจคนชั้นนำบางกลุ่มจางหายไป เราก็เห็นภาพชัดว่า องค์กรสงฆ์ก็ซวนเซเช่นกัน เพราะอำนาจการปกครองโดยกฎหมายไม่ใช่หลักประกันความเข้มแข็งขององค์กรสงฆ์ได้อีก มีพระสงฆ์บางกลุ่มเปลี่ยนท่าทีถอยห่างจากอำนาจ ผมเชื่อว่านี่เป็นผลมาจากความไม่ลงตัวของการนำกฎหมายมาปกครององค์กรสงฆ์ที่มีระบบแบบแผนคือพระวินัยยึดเป็นหลักในการจัดระเบียบอยู่แล้ว ผมคิดว่า คุณลักษณะขององค์กรที่ต้องใช้กฎหมายเป็นเครื่องมือในการจัดระเบียบ คือ 1.ไม่มีกฎใดเป็นสากลในการจัดระเบียบองค์กร 2.ต้องการให้การใช้อำนาจมีความชอบธรรม 3.เป็นองค์กรที่ถูกออกแบบและวางระบบให้อยู่รอดได้อย่างยั่งยืน แต่สถาบันสงฆ์อยู่ตรงข้ามกับคุณลักษณะ 3 ประการดังกล่าวนั้น 1.สถาบันสงฆ์มีกฎเป็นสากลในการจัดระเบียบอยู่แล้ว คือ พระวินัย กฎหมายสามารถเข้ามาเป็นส่วนเสริมไม่ใช่เข้ามาสวมทับและทำให้วินัยถูกลดระดับความสำคัญลง ที่ผ่านมาเกิดความสับสนมากเมื่อเกิดกรณีพระสงฆ์กระทำความผิด แทนที่จะยกวินัยขึ้นว่าก่อน กลับเอากฎหมายมาดำเนินการก่อน เมื่อหาความผิดไม่เจอจึงย้อนกลับมาตั้งคำถามต่อบทลงโทษในทางพระวินัย 2.การใช้อำนาจในทางคณะสงฆ์มีหลักการทางพระวินัยที่จัดวางไว้เป็นระบบอยู่แล้ว อำนาจในทางพระวินัยไม่ได้มีเพื่อจัดลำดับให้คนอยู่เหนือคนเหมือนกฎหมาย แต่เป็นไปด้วยความเคารพต่อทุกคน ถึงแม้พระวินัยจะมีลำดับขั้นของความหนักเบาตามแต่กรณี และหากเหลือวิสัยที่พระวินัยจะก้าวเข้าไปจัดการได้ ก็จะเป็นหน้าที่ของกฎหมายบ้านเมืองตามหลักการ “ราชูนัง อนุวัตติตุง” 3.สถาบันสงฆ์ไม่ใช่องค์กรใหม่ที่ถูกออกแบบขึ้นโดยกฎหมายฉบับใดฉบับหนึ่ง แต่เกิดขึ้นมาตั้งแต่ยุคพุทธกาล มีพระวินัยเป็นฐานรองรับ แต่เมื่อกฎหมายเข้ามา หน้าตาการปกครองคณะสงฆ์จึงมีลักษณะเป็น Hybrid ลูกผสม เปรียบเหมือนต้นไม้ที่ถูกตัดลำต้นส่วนบนออกแล้วนำลำต้นไม้พันธุ์อื่นมาสวมต่อ ยังไงก็เติบโต แต่ไม่งดงาม ความเห็นส่วนตัวผม จึงอยากเสนอให้ปี 2565 เป็นปีที่ ควรต้องกลับมาทบทวนเพื่อการ ปฏิรูปคณะสงฆ์ โดยมีเป้าหมาย 1.เพิ่มบทบาทของพระธรรมวินัย ลดบทบาทของกฎหมายที่มีอยู่ ถามว่าทำอย่างไร คงต้องพูดกันอีกยาว แต่ทำได้จริง เริ่มต้นง่ายๆ ด้วยการที่พระผู้ปกครองมีความมั่นใจที่จะใช้อำนาจตามพระธรรมวินัยตัดสินวินิจฉัยหรือหยิบยื่นความเป็นธรรมให้พระสงฆ์ด้วยกันเอง 2.จัดระบบความสัมพันธ์ในสถาบันสงฆ์ไม่ว่าจะเป็นพระสงฆ์สายปกครอง สายป่า สายวิชาการ สายบ้าน สายเผยแผ่ สายพัฒนา ให้เป็นอันหนึ่งอันเดียว ความแตกต่างในวิถีปฏิบัติมาก จะทำให้เกิดกลุ่มมาก เมื่อเกิดกลุ่มมาก จะทำให้ความเข้มแข็งน้อย Leave a ReplyFacebook Comments More Articles By the same author กรมการพัฒนาชุมชน ร่วมกับ สภาสตรีแห่งชาติฯ มอบหน้ากากอนามัยแบบผ้า -พัดลมไอน้ำ ฝ่าวิกฤติโควิด-19 เนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา สมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา ฯ พระบรมราชินี อุทัย มณี มิ.ย. 02, 2021 วันที่ 2 มิถุนายน 2564 ที่วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร ถนนอรุณอมรินทร์… “รมช.ศธ.”ชมครุศาสตร์”มจร” ช่วยพัฒนาครูยุคใหม่ด้วยหลักพุทธธรรม อุทัย มณี ก.ค. 01, 2021 "ดร.กนกวรรณ"รมช.ศธ.ร่วมเสวนาออนไลน์ทิศทางในการพัฒนาคณะครุศาสตร์ในวิถีใหม่… แนะการศึกษาคณะสงฆ์ศตวรรษที่ 21 ด้วย ‘3R-7C’ใช้ ‘Big Data-AI’เสริมเผยแผ่พระพุทธศาสนา อุทัย มณี ก.ย. 08, 2019 วันที่ 8 ก.ย.2562 พระสมุห์สมบัตร เทวธมฺโม นิสิตปริญญาเอก สาขาการพัฒนาสังคม… “คณะสงฆ์-มจร”เล็งตั้งศูนย์พัฒนาพระ-เณร ติวเข้มความรู้สุขภาพวิถีพุทธ อุทัย มณี มิ.ย. 11, 2020 วันที่ 11 มิ.ย.2563 พระเทพเวที (พล อาภากโร) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดสังเวชวิศยาราม… “กองทุนสื่อ”จับมือ กมธ.ศาสนาฯวุฒิสภา สมาคมแห่งสถาบันพระปกเกล้า ร่วมผลิตสื่อส่งเสริมคุณธรรม อุทัย มณี ก.ย. 22, 2022 เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 22 กันยายน 2565 ดร.ธนกร ศรีสุขใส ผู้จัดการกองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร้างสรรค์… อธิบดีพช.เดินหน้าต่อรอบ 2 (ต่อเนื่อง) ชวนปลูกกระชาย-ฟ้าทลายโจร ขยายผลการดำเนินงานโครงการปลูกผักสวนครัว ด้วยพืชสมุนไพรไทย เพื่อป้องกันโควิด-19 อุทัย มณี ก.ค. 10, 2021 วันที่ 10 กรกฎาคม 2564 นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ อธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน… วัดป่าดอยแสงธรรมแม่อาย ผุดโครงการ’นักเรียนคุณธรรมดีเด่น’รุ่นที่ ๑ อุทัย มณี ก.ค. 07, 2019 วัดป่าดอยแสงธรรม อ.แม่อาย ผุดโครงการ “นักเรียนคุณธรรมดีเด่น”… นำร่องปรับปรุงคุณภาพน้ำคูเมืองเชียงใหม่ ด้วยสุดยอด”จุลินทรีย์ พิโก” อุทัย มณี ก.ค. 08, 2022 รัฐร่วมมือเอกชนนำร่องทดสอบปรับปรุงคุณภาพน้ำคูเมืองเชียงใหม่… พระธรรมสุธี ผู้รักษาการแทน กทม.มอบตราตั้งให้ พระมหาอดิศักดิ์ อภิปญฺโญ ดำรงตำแหน่ง เจ้าอาวาสวัดบรมสถล (วัดดอน) อุทัย มณี มิ.ย. 18, 2021 วันที่ ๑๘ มิถุนายน ๒๕๖๔ เวลา ๑๖.๐๐ น. ที่อุโบสถวัดบรมสถล(วัดดอน)… Related Articles From the same category มหาดไทยน้อมนำพระดำริ“ผ้าไทยใส่ให้สนุก” Coaching ผ้าขิดลายนารีรัตนราชกัญญาภาคกลาง – ตะวันออก กระทรวงมหาดไทย น้อมนำพระดำริ “ผ้าไทยใส่ให้สนุก” ส่งเสริมต่อยอดผู้ประกอบการผ้าทอ… “ญาติ-เพื่อน” ตายไม่ต้องเสียใจอีก : AIช่วยพื้นชีพขึ้นมาได้ เป็นธรรมดาของมนุษย์เมื่อญาติ เพื่อนหรือคนรู้จักเสียชีวิต… ‘อธิการบดี มจร’นำลงพื้นที่เมืองคอน ให้กำลังใจพระ-โยมประสบภัยปาบึก 'อธิการบดี มจร'นำลงพื้นที่เมืองคอน ให้กำลังใจพระ-โยมประสบภัยปาบึก… สมเด็จพระมหาธีราจารย์เป็นประธานพิธีมุทิตาสักการะ ป.ธ.9 มอบโล่เกียรติยศ และทุนการศึกษาแด่สำนักเรียนบาลีดีเด่นทั่วประเทศ เนื่องในวันสมาธิโลก ณ วัดพระธรรมกาย วันอาทิตย์ที่ 7 สิงหาคม พ.ศ. 2565 ณ สภาธรรมกายสากล วัดพระธรรมกาย… จัดฉลอง 84 ปี หลวงพ่อสอิ้ง พระเถระเมืองสุพรรณยิ่งใหญ่ พระศรีธวัชเมธี (ชนะ ธมฺมธโช ป.ธ.๙) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดราชบุรณราชวรวิหาร…
Leave a Reply