“ปฎิรูปคณะสงฆ์” ปี’65 เพื่อการสร้างสังฆะ จาก ศ.ดร.พระมหาบุญเลิศ ช่วยธานี วันที่ 3 ม.ค. 64 ศ.ดร.พระมหาบุญเลิศ ช่วยธานี รองผู้อำนวยการฝ่ายบริหาร มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์พุทธปัญญาศรีทวารวดี ได้โพสต์เฟชบุ๊ค เรื่อง “ข้อเสนอเพื่อการสร้างสังฆะ” ความว่า มีคนขอให้ออกรายการคุยเรื่องการปฏิรูปคณะสงฆ์ ว่าผมมีข้อเสนออย่างไร ผมว่าถ้าออกรายการพูดตามธงที่เขาตั้งไว้ทุกอย่างก็ Happy แต่ถ้าไม่ได้เป็นอย่างที่จะถูกคอถูกใจเขามันก็จะกร่อย เป็นอันว่าขอโบกมือบ๊าย บ่าย แต่ขอให้มาติดตามข้อมูลในเฟสแล้วกัน ผมก็คงพูดได้ในแบบฉบับของนักวิชาการนั่นแหละ ไม่อยากพูดอะไรที่มันเกินเลยความจริงที่จะเป็นไปได้ พูดก็ต้องพูดที่พอจะเป็นไปได้ มันจึงจะทำให้พอเห็นภาพการเปลี่ยนแปลงจากสิ่งที่เป็นไปสู่สิ่งที่อยากให้เป็นได้ ..ผมเริ่มต้นด้วยคำถามที่ว่า องค์กรสงฆ์มีขนาดใหญ่โต จึงมีความจำเป็นที่จะต้องมีกฎหมายเพื่อจัดระเบียบโดยวางระบบให้อำนาจรวมศูนย์ไว้ที่เดียวหรือไม่… …ผมคิดว่า การจัดระเบียบด้วยกฎหมายที่เน้นอำนาจรวมศูนย์ เหมาะสมกับองค์กรทั่วๆไป ที่วางหลักการก่อกำเนิดและการดำรงอยู่ให้เป็นระบบ ดังเช่น ระบบราชการ ..แต่ระบบกฎหมายเป็นระบบที่ขัดแย้งกับสถานะขององค์กรสงฆ์ที่มุ่งเน้นความผูกพันในรูปแบบ “สังฆะ” ซึ่งน่าจะเรียกว่าชุมชนมากกว่า องค์กร ด้วยซ้ำ ความผูกพันที่กล่าวมาวางอยู่บนพื้นฐานของพระวินัยที่พระพุทธองค์ทรงบัญญัติเอาไว้ ความขัดแย้งต่ออุดมการณ์การก่อเกิดคณะสงฆ์ จึงส่งผลให้เกิดลัทธิ นิกาย กลุ่มก้อน เครือข่ายศรัทธาที่กระจัดกระจายกันไป ต่างกลุ่มต่างดัดแปลงศาสนธรรมมาปลูกศรัทธาสาวก กลุ่มก้อนคนคอเดียวกันจนกลายเป็นพระพุทธศาสนาหลากสายพันธุ์ ธรรมะข้อเดียวตีความกันไปจนหาความเป็นเอกภาพไม่ได้ เมื่อโลกเปลี่ยนเร็วขึ้น ในขณะที่อุดมการณ์ความเป็นเสรีชน กลายเป็นศาสนาใหม่ที่ปลุกผู้คนไม่ให้กลัวต่ออำนาจที่ถูกตีกรอบโดยรัฐในนามของกฎหมาย แดนสนธยาที่เคยรักษาอำนาจคนชั้นนำบางกลุ่มจางหายไป เราก็เห็นภาพชัดว่า องค์กรสงฆ์ก็ซวนเซเช่นกัน เพราะอำนาจการปกครองโดยกฎหมายไม่ใช่หลักประกันความเข้มแข็งขององค์กรสงฆ์ได้อีก มีพระสงฆ์บางกลุ่มเปลี่ยนท่าทีถอยห่างจากอำนาจ ผมเชื่อว่านี่เป็นผลมาจากความไม่ลงตัวของการนำกฎหมายมาปกครององค์กรสงฆ์ที่มีระบบแบบแผนคือพระวินัยยึดเป็นหลักในการจัดระเบียบอยู่แล้ว ผมคิดว่า คุณลักษณะขององค์กรที่ต้องใช้กฎหมายเป็นเครื่องมือในการจัดระเบียบ คือ 1.ไม่มีกฎใดเป็นสากลในการจัดระเบียบองค์กร 2.ต้องการให้การใช้อำนาจมีความชอบธรรม 3.เป็นองค์กรที่ถูกออกแบบและวางระบบให้อยู่รอดได้อย่างยั่งยืน แต่สถาบันสงฆ์อยู่ตรงข้ามกับคุณลักษณะ 3 ประการดังกล่าวนั้น 1.สถาบันสงฆ์มีกฎเป็นสากลในการจัดระเบียบอยู่แล้ว คือ พระวินัย กฎหมายสามารถเข้ามาเป็นส่วนเสริมไม่ใช่เข้ามาสวมทับและทำให้วินัยถูกลดระดับความสำคัญลง ที่ผ่านมาเกิดความสับสนมากเมื่อเกิดกรณีพระสงฆ์กระทำความผิด แทนที่จะยกวินัยขึ้นว่าก่อน กลับเอากฎหมายมาดำเนินการก่อน เมื่อหาความผิดไม่เจอจึงย้อนกลับมาตั้งคำถามต่อบทลงโทษในทางพระวินัย 2.การใช้อำนาจในทางคณะสงฆ์มีหลักการทางพระวินัยที่จัดวางไว้เป็นระบบอยู่แล้ว อำนาจในทางพระวินัยไม่ได้มีเพื่อจัดลำดับให้คนอยู่เหนือคนเหมือนกฎหมาย แต่เป็นไปด้วยความเคารพต่อทุกคน ถึงแม้พระวินัยจะมีลำดับขั้นของความหนักเบาตามแต่กรณี และหากเหลือวิสัยที่พระวินัยจะก้าวเข้าไปจัดการได้ ก็จะเป็นหน้าที่ของกฎหมายบ้านเมืองตามหลักการ “ราชูนัง อนุวัตติตุง” 3.สถาบันสงฆ์ไม่ใช่องค์กรใหม่ที่ถูกออกแบบขึ้นโดยกฎหมายฉบับใดฉบับหนึ่ง แต่เกิดขึ้นมาตั้งแต่ยุคพุทธกาล มีพระวินัยเป็นฐานรองรับ แต่เมื่อกฎหมายเข้ามา หน้าตาการปกครองคณะสงฆ์จึงมีลักษณะเป็น Hybrid ลูกผสม เปรียบเหมือนต้นไม้ที่ถูกตัดลำต้นส่วนบนออกแล้วนำลำต้นไม้พันธุ์อื่นมาสวมต่อ ยังไงก็เติบโต แต่ไม่งดงาม ความเห็นส่วนตัวผม จึงอยากเสนอให้ปี 2565 เป็นปีที่ ควรต้องกลับมาทบทวนเพื่อการ ปฏิรูปคณะสงฆ์ โดยมีเป้าหมาย 1.เพิ่มบทบาทของพระธรรมวินัย ลดบทบาทของกฎหมายที่มีอยู่ ถามว่าทำอย่างไร คงต้องพูดกันอีกยาว แต่ทำได้จริง เริ่มต้นง่ายๆ ด้วยการที่พระผู้ปกครองมีความมั่นใจที่จะใช้อำนาจตามพระธรรมวินัยตัดสินวินิจฉัยหรือหยิบยื่นความเป็นธรรมให้พระสงฆ์ด้วยกันเอง 2.จัดระบบความสัมพันธ์ในสถาบันสงฆ์ไม่ว่าจะเป็นพระสงฆ์สายปกครอง สายป่า สายวิชาการ สายบ้าน สายเผยแผ่ สายพัฒนา ให้เป็นอันหนึ่งอันเดียว ความแตกต่างในวิถีปฏิบัติมาก จะทำให้เกิดกลุ่มมาก เมื่อเกิดกลุ่มมาก จะทำให้ความเข้มแข็งน้อย จำนวนผู้ชม : 828 Leave a ReplyFacebook Comments More Articles By the same author “วัดพระธรรมกาย” จัดพิธีถวายสังฆทานออนไลน์แด่..คณะสงฆ์ 323 วัด 4 จังหวัดชายแดนใต้ อุทัย มณี ส.ค. 21, 2021 วันที่ 21 สิงหาคม พ.ศ.2564 วัดพระธรรมกายและกัลยาณมิตรทั่วทั้งโลก… วาทะเจ้าคณะอำเภอสุไหงปาดี : ‘ผมไม่หนี ถ้าไม่ตายไม่ขอเลิกทำความดี’ อุทัย มณี ม.ค. 18, 2019 จากเหตุการณ์เมื่อ 18 ม.ค.2562 เวลา 20.30 น. คนร้ายจำนวน 10 คน ใช้อาวุธปืนไม่ทราบชนิดและขนาด… “เจ้าคุณเสียดายแดด” ส่งกัลยาณจิตถึง “ท่านพี” พร้อมแจง 5 ประเด็นเพิ่มเติมเกี่ยวกับ “โซลาร์รูฟท็อป” อุทัย มณี ธ.ค. 28, 2024 วันที่ 28 ธันวาคม 2567 พระปัญญาวชิรโมลี เจ้าอาวาสวัดป่าศรีแสงธรรม… แผ่นเดียว..รู้เรื่องงานคณะสงฆ์ทุกพันธกิจ 6+1 อุทัย มณี ก.ย. 26, 2023 วันที่ 26 ก.ย. 66 พระเทพเวที เจ้าคณะภาค 6 รองอธิการบดีมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย… “สมบัติ พิมพ์สอน” เยือนสถาบันเก่า ถวายความรู้แด่ “พระธรรมทูต” อุทัย มณี มิ.ย. 05, 2024 วันพุธที่ 5 มิถุนายน 2567 ผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ… “ครั้งแรก” รัฐบาลไทยจับมือรัฐบาลอินเดีย อัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุ ประดิษฐาน ณ มณฑลท้องสนามหลวง รวมทั้งภูมิภาคอีก 3 จังหวัด อุทัย มณี ม.ค. 16, 2024 วันที่ 16 ธันวาคม 2566 นายเสริมศักดิ์ พงษ์พานิช รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม… พระป็อก โก ตอว์ ผู้อาจหาญกล้าท้าทายอำนาจ “มิน อ่อง หล่าย” หลังเผชิญแรงต้านและวิกฤตศรัทธาจากประชาชน อุทัย มณี ม.ค. 26, 2024 วันที่ 26 มกราคม 2567 เมื่อวันอังคารที่แล้ว ฝูงชนหลายร้อยคนรวมตัวกันที่จัตุรัสหลักขนาดเล็กในเมืองพินอูลวิน… วันวิสาขบูชา : Soft Power อุทัย มณี พ.ค. 22, 2023 เทศกาลกิจกรรมงาน “วิสาขบูชาโลก” ณ ประเทศไทย กำลังจะเริ่มต้นขึ้นแล้วระหว่างวันที่… ลุกฮือ!! สมาพันธ์ครูโรงเรียนพระปริยัติธรรมบุกสำนักพุทธ ฯ เรียกร้อง 5 ข้อ อุทัย มณี พ.ย. 24, 2022 วันที่ 24 พ.ย. 65 วานนี้ที่หอประชุมใหญ่พุทธมณฑล อ.พุทธมณฑล จ.นครปฐม… Related Articles From the same category “มจร” เร่งผลิตบัณฑิตสนองงานคณะสงฆ์ด้าน “การศาสนศึกษา” วันที่ 2 สิงหาคม 2567 ในการประชุมสภามหาวิทยาลัย มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย… สนามสอบบาลี “คึกคัก”ทั่วประเทศ เมื่อวานนี้ (8 มี.ค.64) ณ วัดประยุรวงศาวาส เขตธนบุรี… “มจร” แจงไม่มีนิสิตจีนต่อวีซ่าหัวละ 10,000 บาท ตามข่าว วันที่ 21 เมษายน 2568 กรณีที่ปรากฎข่าวว่ามีนิสิตชาวจีนที่มาศึกษาอยู่ในวิทยาลัยสงฆ์ลำพูน… “มช.-มจร” ร่วมพัฒนาหลักสูตร 2 ปริญญา สาขาพุทธศิลปะและวิจิตรศิลป์ เมื่อวันที่ 18 กันยายน 2565 ศ.ดร.นพ.พงษ์รักษ์ ศรีบัณฑิตมงคล อธิการบดี… ปลัดมท.รับมอบหน้ากาก CUre Air Sure สู้ภัย PM 2.5 จาก “จุฬาฯ-กลุ่มธุรกิจ TCP” ปลัดมหาดไทยรับมอบหน้ากาก CUre Air Sure โครงการปันหน้ากากสู้ PM 2.5 จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย…
Leave a Reply