ตามไปดู โคก หนอง นา แห่ง “เมืองหนองหารหลวง” ถิ่นมั่นในพุทธธรรม “จังหวัดสกลนคร” ในอดีตคือเมืองหนองหารหลวง แห่งอาณาจักรขอมโบราณมีประวัติศาสตร์มายาวนาน ตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ โดยมีการขุดพบฟอสซิลไดโนเสาร์บริเวณแนวทิวเขาภูพาน อำเภอวาริชภูมิ ภาพเขียนสีก่อนประวัติศาสตร์ ในยุคสงครามเย็น “เทือกเขาภูพาน” คือ สมรภูมิการสู้รบระหว่างคนไทยด้วยกันเอง จนเป็นที่มาของเพลง “ภูพานปฏิวัติ” เป็นบทเพลงปฏิวัติที่ถูกแต่งขึ้นโดย “จิตร ภูมิศักดิ์” หรือแม้กระทั้งยุคสงครามโลกครั้งที่ 2 เทือกเขาภูพานก็เคยเป็นแหล่งสะสมอาวุธใช้สำหรับต่อต้านกองทัพทหารญี่ปุ่นอันเนื่องมาจากขบวนการเสรีไทย ในอำเภอวาริชภูมิในปัจจุบัน ยังมี ‘ถ้ำเสรีไทย’ กลายเป็นสถานที่รำลึกทางประวัติศาสตร์ในขณะที่จังหวัดสกลนครเองก็ถือว่าเป็นดินแดนแห่งธรรมมีปูชนียสถานที่สำคัญทางพระพุทธศาสนาหลายแห่ง เช่น พระธาตุเชิงชุม พระธาตุดูม และมีพระเกจิอาจารย์ดังที่เป็นที่รู้จักของคนทั้งประเทศ อาทิ พระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต, พระอาจารย์ฝั้น อาจาโร, และหลวงปู่เทสก์ เทสก์รังสี เป็นต้น จังหวัดสกลนครอยู่ห่างจากกรุงเทพฯ ประมาณ 647 กิโลเมตร แบ่งการปกครองออกเป็น 18 อำเภอ ปัจจุบันเป็นจังหวัดท่องเที่ยวที่สำคัญในแถบภาคอิสาน โดยเฉพาะการท่องเที่ยวเชิงภูมิศาสตร์ ศิลปวัฒนธรรมภูไท อิสานล้านช้างและภูมิประเทศที่สวยงาม “ทีมข่าวพิเศษ” ขับรถชมบรรยากาศสองข้างทางในช่วงฤดูฝนซึ่งตามท้องทุ่งมีชาวนากำลังไถนา ถอนกล้า หว่านข้าวกันแล้ว สังเกตในภาคอีสานตามทุ่งนาเกษตรกรไม่นิยมโค่นต้นไม้เหมือนภาคกลางที่นิยมให้ทุ่งนาโล่ง หากจะมีบ้างก็คือ ต้นตาล ภาคอีสานชาวนาปล่อยให้ต้นไม้ปกคลุมต้นข้าวได้อย่างเต็มที่ ถามพระภิกษุและชาวบ้านตอบตรงกันว่า “เสียดาย” ต้นไม้ แต่ในใจเรา คิดเองว่า อาจเป็นเพราะภาคอีสานมีภูเขาน้อย อาจเป็นไปได้ว่าต้องการ “บังลม” ที่พัดแรงกว่าภาคกลางหรือภาคเหนือ เนื่องจากไม่มีภูเขาบดบัง ผ่านเทือกเขาภูพานเห็นป้าย “ผาเสวย” ด้วยความอยากรู้จึงลงไปดู จึงรู้ว่า ณ ที่แห่งนี้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ร.9 พระองค์เคยเสด็จเยี่ยมประชาชนในปี 2497 โดยทางรถยนต์ และได้พักเสวยพระกระยาหารกลางวัน ณ ที่นี่ เพื่อรำลึกถึงพระองค์ภาครัฐและประชาชนจึงได้ตั้งชื่อว่า “ผาเสวย” ผาแห่งนี้ตั้งอยู่ระหว่างรอยต่อจังหวัดสกลนครและจังหวัดกาฬสินธุ์ ก่อนเข้าตัวเมืองจังหวัดสกลนครผ่าน “พระตำหนักภูพานราชนิเวศน์จังหวัดสกลนคร” เป็นพระตำหนักที่สร้างขึ้นในบริเวณเทือกเขาภูพาน ใน พ.ศ. 2518 โดยพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เป็นผู้ทรงเลือกพื้นที่สร้างพระตำหนักด้วยพระองค์เอง ทรงใช้แผนที่ทางอากาศและการเสด็จสำรวจเส้นทางบริเวณ ป่าเขา น้ำตก เป็นปัจจัยในการกำหนดเขตพื้นที่ก่อสร้างพระตำหนักและบริเวณพระตำหนักซึ่งประกอบด้วยเขตพระราชฐานชั้นในและเขตพระราชฐานชั้นนอก หากจะว่าไปแล้วเป้าหมายการลงพื้นที่เพื่อติดตามผลสำเร็จในการทำโครงการโคก หนอง นา จังหวัดสกลนครครั้งนี้มิใช่ครั้งแรกของเรา เมื่อปีที่ผ่านมาเคยเดินทางมาแล้วรอบหนึ่งได้พบกับนักปราชญ์ชุมชน นักธุรกิจ เกษตรกรรุ่นใหม่ รวมทั้งเกษตรกรทั่วไป คราวนี้เช่นกัน พิกัดการลงพื้นที่มีอยู่ 2 แปลงคือแปลงโคก หนอง นา ของ อำพร แก้วกัณหา บ้านตาลเดียว ต.ธาตุ อ.วานรนิวาส จ.สกลนคร และของ บัญชา ราษีมิน – กาญจนี ละศรีจันทร์ ณ บ้านเจริญศิลป์ หมู่ 1 ตำบลเจริญศิลป์ อำเภอเจริญศิลป์ จ.สกลนคร ซึ่งแปลงหลังนี้ทีมงานเราเคยเดินทางมาดูแล้วตั้งแต่เริ่มขุดโคก หนอง นา ทั้งสองคนเป็นสามีภรรยานักธุรกิจโรงงานเย็บผ้า หันมาทำโคก หนอง นา เพราะใจรักและอยากทำเป็นตัวอย่างให้กับชุมชน “อำพร” ในวัย 52 ปีบอกว่า ตนเองมีที่ดินทั้งหมด 13 ไร่ แบ่งทำโคก หนอง นา 3 ไร่ ทำนา 10 ไร่ เมื่อก่อนทำงานเป็น รปภ. ในกรุงเทพ ทำอยู่ประมาณ 4 ปี เกิดความรู้สึกเบื่อหน่าย และได้รับคำแนะนำจากผู้ใหญ่บ้านให้สมัครเข้าร่วมโครงการโคก หนอง นา ตนเห็นว่ามันเป็นโครงการที่ดี เพราะเดินตามรอยปรัชญาเศรษกิจพอเพียง มีกินมีใช้แน่ จึงสมัคร เมื่อสมัครแล้วปรากฏว่าให้เข้าร่วมในช่วงจังหวะที่หมู่บ้านมีการเลือกตั้ง อบต. จึงกลับมาเลือกตั้ง แล้วได้เข้าอบรม 5 วัน 4 คืน อบรมเสร็จกลับไปทำงานต่ออีก 1 เดือน หลังปีใหม่ก็ลาออกงานกลับมาบ้าน ปรับแต่งพื้นที่ปลายเดือนมกราคมปีนี้ทางกรมพัฒนาชุมชนหรือพช.ก็ได้มาขุดบ่อ “ผมเป็นลูกชาวนา พอไปอยู่กรุงเทพ ความรู้สึกมันต่างกัน มันไม่ใช่สังคมของเรา อึดอัดมาก เครียด ทำนาอย่างเดียวมีรายได้ไม่พอ ไม่มีทางออก ก็ต้องไปหางานทำ แปลงผมที่นี้เป็นแปลงแรกของหมู่บ้านที่ทำโคก หนอง นา เริ่มทำมา 5 เดือนแล้ว ทำคนเดียว ส่วนภรรยาก็เลี้ยงหลาน ตอนที่เขามาขุดวันแรกไม่มีน้ำเลย พอประมาณหนึ่งอาทิตย์น้ำก็ค่อย ๆ ซึมขึ้นมาเรื่อย ๆ เพราะรอบ ๆนั้นมีลำธาร มีต้นไม้อายุ 10 กว่าปี แถวอื่นเขาไม่มีน้ำนะ แต่ของผมขุดไป 3 เมตร เริ่มมีน้ำ ตอนนี้ในสวนมีกล้วย มะพร้าวน้ำหอม มะนาว มะม่วง ผักหวาน มะละกอ ในน้ำมีปลาดุก ปลานิล ปลาหมอ มีอย่างละเล็กน้อยพอได้กิน เพราะเพิ่งเริ่มทำได้แค่ 5 เดือน ตั้งใจให้มีกินก่อนเพื่อเป็นการลดรายจ่าย จากนั้นมีโอกาสก็จำหน่ายและแบ่งปัน ตอนนี้เริ่มมีปลาไว้กินเองแล้ว ตอนนี้ยังไม่พร้อมที่จะจัดตั้งเป็นศูนย์เรียนรู้ แต่ตอนนี้ก็มีคนเข้ามาดูเรื่อย ๆ มีคนให้ความสนใจมากพอสมควร หากคนใดที่สนใจก็แนะนำให้สมัครเข้าร่วมโครงการโคก หนอง นา กับทาง พช. อย่างน้อยก็ยังได้งบประมาณช่วยเหลือเรื่องการขุดบ่อ เพราะปัจจัยหลักในการทำเกษตรคือต้องมีน้ำ เกษตรกรเรามีที่ดินอยู่แล้ว มีน้ำเมื่อไร เราจะทำอะไรก็ได้..” ไม่ไกลจากแปลงโคก หนอง นา ของอำพร แก้วกัณหา มากนัก เจ้าหน้าที่กรมการพัฒนาชุมชนได้พาเราไปพบกับ บัญชา ราษีมิน – กาญจนี ละศรีจันทร์ สองสามีภรรยานักธุรกิจผู้มีใจรักในศาสตร์ของพระราชาและมุ่งมั่นให้ประชาชนในท้องถิ่นพึ่งตนเองได้ด้วยการจัดตั้ง “ศูนย์เรียนรู้ทฤษฎีใหม่ ประยุกต์สู่โคก หนอง นา โมเดล” เมื่อเราไปถึง “เหมือนเดิม” คือ มีเครือข่ายโคก หนอง นา และครูพา รวมทั้งเจ้าหน้าที่ในท้องถิ่นมาร่วมพูดคุยทักทายด้วยใบหน้ายิ้มแย้ม “บัญชา” เจอหน้าบอกว่าเพิ่งเดินทางมาจากกรุงเทพเมื่อคืนนี้ เพราะอยากพาชมแปลง ซึ่งคราวที่แล้วที่พาไปดู มันอยู่อีกแปลงหนึ่งต่อจากนี้ อันนั้นใช้ทุนส่วนตัวเองทั้งหมด ส่วนที่นี้เป็นของคุณกาญจนี ภรรยาได้รับงบสนับสนุนจากกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย “ท่านสุทธิพงษ์ จุลเจริญ เคยมาที่นี่แล้ว ท่านมาแบบไม่ได้เป็นทางการ ท่านมาดู มาให้กำลังใจพวกเราและทีมงาน ที่นี่เรียกว่า “ศูนย์เรียนรู้ทฤษฎีใหม่ ประยุกต์สู่โคก หนอง นา โมเดล” เป็นแปลงของหมู่ 1 บ้านโคกเจริญศิลป์ อำเภอเจริญศิลป์ จังหวัดสกลนคร อยู่ในโครงการพื้นที่ 3 ไร่ ลักษณะการขุดเป็นดินร่วนปนทราย ตามแบบมาตรฐาน 1:1 อยู่ในโครงการหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง งบประมาณปี 2565 คุณกาญจนี ภรรยาผม เป็นทีมวิทยากรครูจิตอาสาพัฒนาชุมชนโคกหินแป้งโมเดลด้วย ทำงานภายใต้การร่วมมือของครู ครูทุกคนมาร่วมกันทำงานพื้นที่นี้ ร่วมออกความคิดเห็นร่วมกัน และลงมือทำงานร่วมกัน เราอยากจะพัฒนาที่แปลงนี้ให้เป็น แปลงตัวอย่าง แปลงต้นแบบ เป็นแปลงที่ว่าการลงมือทำมันคือ คำตอบ ให้ชาวบ้านได้เห็นว่าโครงการของภาครัฐนั้นทำแล้วก็สามารถประสบความสำเร็จได้..” บัญชาและภรรยาพร้อมคณะ พาทีมงานชมแปลงโคก หนอง นา ทั้งขนาด 3 ไร่ ที่ออกแบบตามมาตรฐานของกรมการพัฒนาชุมชน มีพืชผัก ผลไม้ กำลังออกดอกออกผล “เหลือใช้” เกินคำว่า พออยู่ พอกิน พอใช้ พอร่มเย็น เพราะผลไม้บางอย่างหล่นเต็ม บนเนินที่เป็นโคกพืชผักก็สะพรั่งไปหมด ต่อจากนั้นได้พาไปดูอีกแปลงซึ่งเป็นที่ดินต่อเนื่องกันขนาดประมาณ 28 ไร่ ทั้งบัญชาและกาญจนีสองสามีภรรยา เดินไปคุยกันท่ามกลางผลผลิตที่กำลังดูไปทางไหนก็อิ่มใจเบิกบาน หากจะว่าไปแล้วทั้งคู่คือ นักจิตอาสาผู้คลั่งใคล้ศาสตร์ของพระราชาที่มุ่งหวังพัฒนาที่ดินทั้ง 2 แปลง ให้เป็นโคก หนอง นา ท่ามกลางหินกรวดและความแห้งแล้ง ให้เขียวชอุ่ม และหวังให้ผืนดินแปลงนี้เป็นศูนย์การเรียนรู้โคก หนอง นา พร้อมทั้งเป็น “นักจิตอาสา” อบรมให้ความรู้แก่ประชาชนเรื่องศาสตร์ของพระราชาทั่วประเทศด้วย บัญชาและกาญจนี เล่าให้ทีมงานเราฟังต่อว่า ตอนนี้เราตั้งเป็นศูนย์เรียนรู้แล้ว ในอำเภอเจริญศิลป์ มีทั้งหมด 13 แปลง อำเภอสว่างแดนดินมี 29 แปลง ครูจิตอาสาของอำเภอเจริญศิลป์มี 4 ท่าน อำเภอสว่างแดนดินมี 6 ท่าน ทีมครูได้แปลงเกษตรทฤษฎีใหม่อีก 2 แปลง ตอนนี้ได้ทำการรวมศูนย์ทั้ง 7 ศูนย์เข้าหากันเป็นเครือข่ายกัน และได้เลือกศูนย์หัวไวใจสู้ เอามารวมเครือข่ายกัน ในการขับเคลื่อนให้เกิดพลัง สิ่งที่เราจะทำคือ ตลาดนัดโคก หนอง นา ซึ่งเรามีพื้นที่ติดถนนใหญ่ เนื้อที่ขนาด 4 ไร่ ถมดินแล้วขนาด 1 ไร่ หน้ากว้าง 30 เมตร ลึก 50 เมตร เราจะตั้งซุ้ม 15 ซุ้ม เปิดตลาดนัดทุกวันศุกร์ เป็นที่ดินของภรรยา “แนวคิดที่จะเปิดตาดนัด คิดมาระยะหนึ่งแล้ว เพราะผลผลิตจากโคก หนอง นา เกิดแล้ว ก่อนหน้านี้ได้ปรึกษากับกรมพัฒนาชุมชนอำเภอเจริญศิลป์แล้วก็คิดว่าน่าจะทางเดินต่อไปได้ ตอนนี้เราให้เฉพาะ 15 ศูนย์ ถ้าหากเจ้าอื่นอยากเข้ามร่วมด้วยก็มาเป็นศูนย์ที่ 16 -17 -18 และให้เขาขายต่อได้ สำหรับลูกค้ากลุ่มเป้าหมายคือ คนในพื้นที่ ตลาดตั้งอยู่ในเทศบาล เราไม่อยากให้มีค่าขนส่ง ที่ต้องเปิดตลาดวันศุกร์เพราะในชุมชนมีพวกข้าราชการ คนทำงานจันทร์-ศุกร์ ก่อนหยุดเสาร์-อาทิตย์ก็ซื้อของกลับบ้าน ผมคิดว่าแบบนี้น่าจะเกิดความยั่งยืน..” ในโลกนี้มีนักธุรกิจหลายประเภท บางคนยิ่งรวยยิ่งอยากเห็นตัวเลขในบัญชีเพิ่มขึ้น บางคนดิ้นรนเพื่ออยากจะอยู่รอดเพื่อตนเองแล้วก็ชื่อเสียง บางคนเป็นคนไม่รู้จักพอกับสิ่งที่ตนเองครอบครองจึงดิ้นรนทุกวิธีทางเพื่อให้ได้กำไร องค์ทะไลลามะ จึงพูดว่า “มนุษย์เป็นสิ่งที่แปลกที่สุดในโลก เพราะเขายอมสละสุขภาพเพื่อหาเงิน แล้วก็สละเงินเพื่อให้สุขภาพฟื้นคืนมา เขาห่วงอนาคตมากจนไม่มีความสุขกับปัจจุบันผลคือเขาไม่อยู่ทั้งปัจจุบันและอนาคต เขาอยู่เหมือนจะไม่มีวันตายและท้ายสุดเขาก็ตายไปโดยไม่ได้มีชีวิตอยู่จริง” มีน้อยรายที่เป็นนักธุรกิจรู้จักพอแล้วนำประสบการณ์ความรู้ออกมาช่วยเหลือเพื่อมนุษย์ด้วยกัน ก่อนลาจากกันเช่นเดิมเราได้ต่อสายให้ “สุทธิพงษ์ จุลเจริญ” ปลัดกระทรวงมหาดไทย ได้พูดคุยกับบัญชา-กาญจนี พร้อมกับคณะเจ้าหน้าที่จากกรมการพัฒนาชุมชน ซึ่งทุกฝ่ายมีความปิติยินดีทั้งปลัดกระทรวงมหาดไทยก็ได้รู้ข้อมูลจากพื้นที่จริงและมีความสุขเมื่อเห็นชาวบ้านประสบความสำเร็จ เจ้าของแปลงโคก หนอง นา ก็มีกำลังใจในการทำงานร่วมกับภาครัฐ หลังได้พูดคุยกับข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ที่เอาหัวใจใส่เข้าไปในหัวใจของพวกเขา วันนี้คนทำเกษตรแม้จะไม่ได้ร่ำรอยเงินทอง แต่งกายสวยหรู แต่ทุกคนเท่าที่สัมผัสตลอดระยะเวลา 2 ปีที่ผ่านมาของทีมงานที่ลงพื้นที่จริง รับรู้ได้ว่าพวกเขามีความสุขที่เกิดจากคำว่ารู้จัก..พอ?? จำนวนผู้ชม : 374 Leave a ReplyFacebook Comments More Articles By the same author “อธิการบดีม.สงฆ์ มจร”พร้อมผู้บริหาร บริจาคเงินเดือนเม.ย.เข้ากองทุนสู้ภัยโควิด-19 อุทัย มณี เม.ย. 01, 2020 วันที่ 1 เมษายน พ.ศ.2563 พระราชปริยัติกวี, ศ.ดร. อธิการบดีมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย(มจร)… วัดป่าศรีแสงธรรม ร่วมกับพช.อุบล ร่วมจัดกิจกรรม “เอามื้อสามัคคีจิตอาสา” ปลูกสมุนไพรต้านภัยโควิด -19 เฉลิมพระเกียรติฯ อุทัย มณี ส.ค. 05, 2021 วันที่ 5 ส.ค. 64 ณ วัดป่าศรีแสงธรรม บ.ดงดิบ ต.ห้วยยาง อ.โขงเจียม… พระสงฆ์ไทย กับคิ้วที่หายไป พระสงฆ์ (ไทย) เริ่มโกนคิ้วตั้งแต่เมื่อไหร่? อุทัย มณี พ.ค. 09, 2023 เมื่อไม่นานนี้มีกระแส “เอาคิ้วเราคืนมา” ในหมู่พระสงฆ์ไทยบางส่วน… กทม.ระดมล้างทำความสะอาดถนนหน้าวัดโฝวกวงซันไท่ฮว่าซื่อคู้บอน อุทัย มณี ม.ค. 15, 2019 วันที่ 15 มกราคม 2562 นายเกรียงยศ สุดลาภา รองผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร… วธ.ร่วมคณะสงฆ์จัดกิจกรรม“Bangkok River Festival 2020 สายน้ำแห่งวัฒนธรรมไทย” อุทัย มณี ก.ย. 22, 2020 วันที่ ๒๑ กันยายน ๒๕๖๓ เวลา ๑๗.๓๐ น. นายอิทธิพล คุณปลื้ม… วัดลาดปลาเค้ารื้อถอนบ้านเก่าชุมชนริมวัด ร่วม”บวร”ระดมทุนปรับสภาพใหม่ใสกว่าเดิม อุทัย มณี ก.พ. 14, 2021 เมื่อวันที่ 13 ก.พ. 2564 ที่ผ่านมา พระมหาเขมานันท์ ปิยสีโล ป.ธ.9 เจ้าอาวาสวัดลาดปลาเค้า… กมธ.ศาสนาสภาฯลงพื้นที่เยี่ยมวัดเอี่ยมวรนุช แม้รฟม.ยันไม่เวนคืนวิหารเก่าสร้างรถไฟฟ้าแล้ว อุทัย มณี มี.ค. 06, 2021 วันเสาร์ที่ 6 มีนาคม 2564 ตามที่มีรายงานข่าวจากการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย… ๑๕ เมษายน ๖๒ สรงน้ำ ‘หลวงปู่นน’ ทายาทพุทธาคมหลวงพ่อยิดเสกปลัดขิกดิ้นได้ อุทัย มณี เม.ย. 13, 2019 สำนักสงฆ์เขาพรานธูป เดิมที่มีพื้นที่ประมาณ ๑๐ ไร่ โดยเมื่อ… “ปลัดมหาดไทย” ประกาศเตือน..ข้าราชการและประชาชน?? อุทัย มณี ก.พ. 03, 2024 วันที่ 3 ก.พ. 67 นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ ปลัดกระทรวงมหาดไทย เตือนพี่น้องประชาชน… Related Articles From the same category นำร่องปรับปรุงคุณภาพน้ำคูเมืองเชียงใหม่ ด้วยสุดยอด”จุลินทรีย์ พิโก” รัฐร่วมมือเอกชนนำร่องทดสอบปรับปรุงคุณภาพน้ำคูเมืองเชียงใหม่… ธรรมะวันสงกรานต์จาก “พระครูบาบุญชุ่ม ญาณสํวโร” วันที่ 15 เมษายน 2565 เนื่องในเทศกาลสงกรานต์ปีนี้ พระครูบาบุญชุ่ม… “มจร” จัดพิธีบำเพ็ญกุศลถวาย “สมเด็จเกี่ยว” ผู้เปล่งอมตวาจา “เราตายได้ แต่พระพุทธศาสนาตายไม่ได้” วันที่ 11 สิงหาคม 2565 โครงการอบรมพระธรรมทูตสายต่างประเทศ มจร… เปิดประวัติ “พระพรหมสิทธิ – พระศรีคุณาภรณ์” หลังได้รับโปรดเกล้า ฯ คืน “สมณศักดิ์” วันที่ ๑๖ พ.ค. ๖๗ หลังเว็บไซต์ราชกิจจานุเบกษา เผยแพร่พระบรมราชโองการ… ‘สมเด็จพระสังฆราช’ ประทานพระโอวาทบัณฑิต มมร “ย้ำให้สร้างสรรค์คุณประโยชน์แก่ส่วนรวม” วันนี้ (22 พ.ย.63) เจ้าพระคุณสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช…
Leave a Reply