“ผู้เขียน”  เชื่อว่ามีชาวพุทธจำนวนมากไม่รู้จัก “โรงเรียนการกุศลในพระพุทธศาสนา” หรือแม้กระทั้งพระภิกษุก็เฉกเช่นเดียวกันคิดว่าส่วนใหญ่ก็ไม่รู้จัก ยิ่งนักเรียนที่เรียนอยู่ตามโรงเรียนการกุศลของพระพุทธศาสนา ที่มีอยู่จำนวนประมาณ  100,000  แสนคนทั่วประเทศ กว่า 100 โรงเรียน ยิ่งไม่ต้องไปพูดถึง บางคนไม่รู้ด้วยซ้ำไปว่านี้คือ โรงเรียนการกุศลในพระพุทธศาสนา

แม้แต่ “ผู้เขียน” หากไม่ได้ไปสัมผัสโรงเรียนการกุศลวัดไตรรัตนาราม หรือ โรงเรียนการกุศล “เจ้าคุณขวัญ”  ต.ลุ่มสุ่ม อ.ไทรโยค จ.กาญจนบุรี ก็ไม่รู้จักคำว่าโรงเรียนการกุศลในพระพุทธศาสนา เหตุผลที่ “ผู้เขียน” เรียกว่าโรงเรียนการกุศล “เจ้าคุณขวัญ” เพราะโรงเรียนแห่งนี้ก่อตั้งโดย พระศรีสุทธิเวที ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดอรุณราชวราราม เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร  และผู้รับใบอนุญาตคือ พระมหาชูศักดิ์  กิจฺจกาโร   เจ้าอาวาสวัดไตรรัตนาราม  ตำบลลุ่มสุ่ม  อำเภอไทรโยค  จังหวัดกาญจนบุรีในฐานะเจ้าของพื้นที่และเจ้าอาวาส ตั้งแต่เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2556

ปัจจุบันมีนักเรียน 204 คน ครู 11 ท่าน มีอาคารเรียน 2 อาคารเล็ก ๆ ห้องน้ำประมาณ 10 ห้อง โดยมี นายกฤตพล  ศรีเคนขันธ์ เป็นผู้อำนวยการโรงเรียน

“ผู้เขียน”เพิ่งไปร่วมทอดผ้าป่าสามัคคีเพื่อตั้งเป็นทุนการศึกษาให้กับโรงเรียนการกุศลเจ้าคุณขวัญ เนื่องในโอกาสครบรอบ 10 ปีแห่งการต่อตั้ง เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคมที่ผ่านมา ไปในฐานะเลขานุการมูลนิธิพระศรีสุทธิเวที (ขวัญ ถิรมโน) และอีกฐานะหนึ่งคือเป็นลูกศิษย์ของท่านที่ท่านชุบเลี้ยงผู้เขียนมาตั้งแต่ปี 2532

เมื่อไม่กี่วันก่อนทราบข่าวว่า “สภากาชาดไทย” ส่งทีมงานมาศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับโรงเรียนแห่งนี้ พร้อมกับยื่นมือเข้ามาช่วย  อันนี้นับว่าเป็นข่าวมหามงคลอันสูงสุดไม่เฉพาะแก่ครูและนักเรียนเท่านั้น รวมทั้ง “เจ้าคุณขวัญ” พระศรีสุทธิเวที ชาวบ้านและผู้เขียนด้วย เนื่องจากการบริหารโรงเรียนที่ผ่านมามีขาดแคลนหลายเรื่องทั้งเรื่องรถรับส่งนักเรียนที่ไม่เพียงพอต่อจำนวนเด็กนักเรียน จึงต้องนั่งกันด้วยความแออัด อาหารกลางวัน ปัญหาเด็กข้ามชาติที่มีจำนวนมากขึ้นเนื่องจากอยู่ติดกับชายแดน ทำให้โรงเรียนการกุศลแห่งนี้มีนักเรียนประกอบด้วยหลากหลายเผ่าพันธุ์ทั้งไทย พม่า มอญ ทวาย กะเหรี่ยง  จนมูลนิธิพระศรีสุทธิเวทีต้อง “เช่าที่” เพื่อปลูกมันสำปะหลัง หารายได้เข้ามาจุนเจือค่าใช้จ่ายให้กับโรงเรียนและบุคลากรของโรงเรียน เนื่องจากโรงเรียนแห่งนี้ “ฟรี” ทุกอย่างทั้งเรื่องรถรับส่ง ค่าเรียน ค่าอาหาร และเสื้อผ้า เป็นโรงเรียนเพื่อการกุศลจริง ๆ

สำหรับความเป็นมาของโรงเรียนการกุศลของวัดในพระพุทธศาสนา เดิมใช้ชื่อว่า “โรงเรียนราษฎร์ของวัด” เกิดขึ้นตามระเบียบกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยโรงเรียนราษฎร์ของวัดเมื่อปี 2488 โรงเรียนการกุศลของวัดในพระพุทธศาสนาได้ประสบปัญหาในการดำเนินงานมาโดยตลอดเนื่องจากในช่วงแรก ๆ ได้รับอุดหนุนเหมือนโรงเรียนเอกชนทั่วไปและไม่สามารถเก็บค่าธรรมเนียมการเรียนจากผู้ปกครองนักเรียนได้ สาเหตุจากผู้ปกครองนักเรียนร้อยละ 95 มีฐานะยากจน จึงทำให้โรงเรียนบางแห่งต้องเลิกกิจการและบางแห่งก็ได้โอนกิจการให้รัฐบาลปีการศึกษา 2520 สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน (สช.) ได้ออกนโยบายและแผนงานให้สอดคล้องกับ พ.ร.บ.การศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2520 จึงได้เพิ่มเติมนโยบาย การพัฒนาการศึกษาในด้านปริมาณว่า จะส่งเสริมการจัดโรงเรียนราษฎร์การกุศลมากขึ้นเป็นพิเศษ ปีการศึกษา 2521-2523 สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน (สช.) ได้นำข้อเสนอดังกล่าวมาดำเนินงานโครงการทดลองพัฒนาโรงเรียนราษฎร์ของวัดเพื่อการกุศลขึ้น ต่อมาในปี 2532 สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน ได้ออกระเบียบว่าด้วยโรงเรียนการกุศลของวัดใหม่ มีวัดเป็นเจ้าของ เจ้าอาวาสเป็นผู้ลงนามในฐานะผู้รับใบอนุญาตมีคณะกรรมการอำนวยการโรงเรียนทำหน้าที่บริหารโรงเรียน

พันธกิจหลักคือสงเคราะห์แก่ประชาชนตามหลักสังหวัตถุ การจัดการศึกษาถือว่าเป็นภาระงานหนึ่งในการบริการสังคมของคณะสงฆ์ โดย รัฐเป็นผู้ให้การอุปถัมภ์ และสนับสนุน ดังนั้นโรงเรียนการกุศลของวัดจึงถูกจัดเป็นสถานศึกษาของพระพุทธศาสนาเป็นโรงเรียนของพระพุทธเจ้า ดังคำที่ สมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว อุปเสโณ) อดีตเจ้าอาวาสวัดสระเกศ อดีตประธานคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช เคยกล่าวไว้ว่า “โรงเรียนการกุศลของวัด เป็นโรงเรียนของพระพุทธเจ้า นักเรียนทุกคนจึงเป็นลูกของพระพุทธเจ้า มีพระเป็นตัวแทนของพระพุทธเจ้า ที่นำคำสอนสู่นักเรียน ยิ่งนักเรียนมีความเข้าเรื่องหลักธรรม นำหลักธรรมของพระพุทธศาสนามากใช้เท่าไร จะนำมาซึ่งความมั่นคงของสถาบันหลักทั้ง 3 สถาบัน ไม่เฉพาะแต่สถาบันพระพุทธศาสนาเท่านั้น ทำอย่างไรโรงเรียนการกุศลของวัดที่มีอยู่เกือบ 100 แห่ง จะประสานการทำงานไปในทิศทางเดียวกัน ภายใต้แนวความคิดที่ว่า โรงเรียนการกุศลของวัด เป็นโรงเรียนของพระพุทธเจ้า”

ในปัจจุบันโรงเรียนการกุศลของวัดในพระพุทธศาสนา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน  กระทรวงศึกษาธิการ หลายโรงเรียนมีนักเรียนจำนวนหลายพันคนมีชื่อเสียงโด่งดังระดับประเทศ เช่น โรงเรียนวินิตศึกษา จ.ลพบุรี โรงเรียนวัดใหม่กรงทอง จ.ปราจีนบุรี โรงเรียนวัดโคกสมานคุณ จ.สงขลา โรงเรียนวัดบ้านโป่ง (สามัคคีคุณูปถัมภ์) จ.ราชบุรี เป็นต้น และบางโรงเรียน “สมเด็จพระเทพ” สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีพระเมตตารับไว้ในพระราชูปถัมภ์ด้วย

สำหรับโรงเรียนการกุศลวัดไตรรัตนาราม หรือโรงเรียนการกุศล “เจ้าคุณขวัญ” เป็นโรงเรียนการกุศลแห่งเดียวในจังหวัดกาญจนบุรี  เป็นโรงเรียนเล็ก ๆ ตั้งอยู่ริมถนนเส้นกาญจนบุรี -สังขละบุรี ติดกับมหาวิทยาลัยมหิดล วิทยาเขตกาญจบุรี หากพระคุณเจ้าของชาวพุทธท่านใดมีจิตใจเป็นกุศลต้องการไปเลี้ยงอาหารเด็กหรือไปทำกิจกรรมหรือแม้กระทั้งต้องการสงเคราะห์ด้านอื่นๆ ที่ตอนนี้ขาดแคลนเกือบทุกด้าน สามารถติดต่อได้ที่ มูลนิธิพระศรีสุทธิเวที วัดอรุณราชวราราม หรือโรงเรียนการกุศลวัดไตรรัตนาราม เบอร์โทรศัพท์ 087-644-8989