วันที่ 19 พ.ค. 66     วัดใหม่ (ยายแป้น) ขอเชิญร่วมพิธียกยอดฉัตรเจดีย์เก็บอัฐิท่านผู้หญิงแป้น มหาอุบาสิกาผู้สถาปนาสร้างวัดใหม่ เมื่อ 174 ปีที่แล้ว ซึ่งดำเนินการโดยมูลนิธิรามัญรักษ์ และพี่น้องชาวบ้านแรงงานชาวมอญและชาวไทยเชื้อสายมอญ ในฐานะท่านผู้หญิงฯ เป็นสตรีเชื้อสายมอญ แต่ติดตามสามีท่านขุนคางเหล็กไปรับราชการเป็นเจ้าเมืองพัทลุง

พระครูปลัดปัญญาวรวัฒน์ หรือ “พระมหาหรรษา ธมฺมหาโส”  เจ้าอาวาสวัดใหญ่ยายแป้น แขวงบางขุนนนท์ เขตบางกอกน้อย กรุงเทพฯ เปิดเผยว่า

สำหรับประวัติคร่าว ๆ ของท่านผู้หญิงแป้นหลังจากติดตามท่านขุนคางเหล็กผู้เป็นสามีไปรับราชการเป็นเจ้าเมืองพัทลุง เมื่อภายหลังท่านขุนคางเหล็กถึงแก่อสัญกรรมในปี 2332 จึงได้กลับมาอยู่กับลูกสาว คือเจ้าจอมมารดากลิ่น สนมเอกของรัชกาลที่ 1 และได้พาลูกหลานสร้างวัดใหม่ จนชาวบ้านขนานนามวัดแห่งนี้ว่า วัดใหม่ (ยายแป้น) เรื่อยมาจนถึงบัดนี้

“เป็นที่น่าสังเกตว่า ในสมัยรัชกาลที่ 3 นั้น เจ้านายผู้ใหญ่ รวมถึงพระบรมวงศานุวงศ์ มักจะนิยมสร้างวัดทูลเกล้าถวายในหลวงรัชกาลที่ 3 ในพงศาวดารมักจะมีคำว่า “วัดใหม่” จำนวนมาก เพื่อเฝ้ารอการตั้งพระนาม  เช่น วัดเทพศิรินทร์ หรือวัดราชนัดดา ล้วนชื่อวัดใหม่มาก่อน เชื่อว่า วัดใหม่ ที่สร้างเสร็จในปี2392 โดยท่านผู้หญิงแป้น  ก็เฝ้ารอถวายพระนามเช่นกัน เพราะเหลนของท่านผู้หญิงแป้น คือ เจ้าจอมมารดาทรัพย์ เป็นสนมของรัชกาลที่ 3  ด้วยเหตุที่ ปี 2393 ปลายรัชสมัยนั้น รัชกาล 3 ทรงประชวร และสวรรคตในปี 2394  วัดใหม่จึงยังคงชื่อวัดใหม่ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา และเพื่อให้เกียรติผู้สร้าง ชาวบ้านจึงเรียกวัดใหม่ (ยายแป้น) จนบัดนี้..”

สำหรับมูลนิธิรามัญรักษ์ เป็นมูลนิธิที่ดำเนินการโดยคนไทยเชื้อสายมอญ ปัจจุบันมี พระปัญญาวุฒิ วุฑฺฒิโก วัดอัมพวัน ต.บางขันหมาก อ.เมือง จ.ลพบุรีเป็น ประธานมูลนิธิรามัญรักษ์..